BÀI ĐỌC I: Ge 2, 12-18

“Hãy xé tâm hồn chứ đừng xé áo các ngươi”.

Trích sách Tiên tri Giôel.

Bấy giờ Chúa phán: Các ngươi hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van. Hãy xé tâm hồn, chớ đừng xé áo các ngươi. Hãy trở về với Chúa là Thiên Chúa các ngươi, vì Người nhân lành và từ bi, nhẫn nại, giầu lòng thương xót và biết hối tiếc về tai hoạ. Biết đâu Người sẽ trở lại, sẽ hối tiếc và sẽ ban lại phần phúc để có của lễ hiến tế dâng lên Chúa là Thiên Chúa các ngươi?

Hãy thổi kèn lên khắp Sion, hãy ra lệnh ăn chay, triệu tập một đại lễ, quy tụ dân chúng, ra lệnh mở đại hội, tập họp các bô lão, quy tụ các thiếu nhi và các trẻ còn măng sữa. Tân lang hãy ra khỏi nhà, và tân nương hãy ra khỏi phòng. Các tư tế là những kẻ phụng sự Chúa, hãy đứng giữa cửa chính và bàn thờ mà than khóc và kêu lên rằng: Lạy Chúa, xin thương xót dân Chúa, xin đừng để cho cơ nghiệp Chúa phải hổ thẹn, đừng để các dân tộc thống trị nó. Tại sao thiên hạ dám nói rằng: “Chúa của chúng ở đâu?” Chúa đã nhiệt thành với xứ sở Người và đã tha thứ cho dân Người. Đó là lời Chúa.

ĐÁP CA: Tv 50, 3-4. 5-6a. 12-13. 14 và 17

Đáp: Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa (x. c. 3a) .

1) Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa, xoá tội con theo lượng cả đức từ bi. Xin rửa con tuyệt gốc lỗi lầm, và tẩy con sạch lâng tội ác. – Đáp.

2) Vì sự lỗi con, chính con đã biết, và tội con ở trước mặt con luôn; con phạm tội phản nghịch cùng một Chúa. – Đáp.

3) Ôi lạy Chúa, xin tạo cho con quả tim trong sạch, và canh tân tinh thần cương nghị trong người con. Xin đừng loại con khỏi thiên nhan Chúa, chớ thu hồi Thánh Thần Chúa ra khỏi con. – Đáp.

4) Xin ban lại cho con niềm vui ơn cứu độ, với tinh thần quảng đại, Chúa đỡ nâng con. Lạy Chúa, xin mở môi con, để miệng con sẽ loan truyền lời ca khen. – Đáp.

BÀI ĐỌC II: 2 Cr 5, 20 – 6, 2

“Hãy làm hoà cùng Chúa đi… Bây giờ là cơ hội thuận tiện”.

Trích thư thứ hai của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Cô-rintô.

Anh em thân mến, chúng tôi đây là sứ giả của Đức Kitô, chính Thiên Chúa nhờ chúng tôi mà khích lệ anh em. Nhân danh Đức Kitô, chúng tôi năn nỉ anh em hãy làm hoà cùng Thiên Chúa. Đấng không hề biết đến tội lỗi thì Thiên Chúa đã làm Người thành thân tội vì chúng ta, để trong Người, chúng ta được trở nên sự công chính của Thiên Chúa.

Với tư cách là những cộng sự viên của Người, chúng tôi khuyên anh em đừng nhận lấy ơn của Thiên Chúa một cách vô hiệu. Quả thật Chúa phán: “Dịp thuận tiện đến rồi, Ta đã nhậm lời ngươi, vào ngày giải thoát, Ta đã cứu vớt ngươi”. Bây giờ là cơ hội thuận tiện, giờ đây là ngày cứu thoát. Đó là lời Chúa.

CÂU XƯỚNG TRƯỚC PHÚC ÂM: Tv 50, 12a và 14

Ôi lạy Chúa, xin tạo cho con quả tim trong sạch. Xin ban lại cho con niềm vui ơn cứu độ.

PHÚC ÂM: Mt 6, 1-6. 16-18

“Cha ngươi, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho ngươi”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để thiên hạ trông thấy, bằng không các con mất công phúc nơi Cha các con là Đấng ở trên trời. Vậy khi các con bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng họ. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Các con có bố thí, thì làm sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc con bố thí được giữ kín và Cha con, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.

“Rồi khi các con cầu nguyện, thì cũng chớ làm như những kẻ giả hình: họ ưa đứng cầu nguyện giữa hội đường và các ngả đàng, để thiên hạ trông thấy. Quả thật, Ta bảo các con rằng: họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi cầu nguyện, thì hãy vào phòng đóng cửa lại mà cầu xin với Cha con, Đấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.

“Khi các con ăn chay, thì đừng làm như bọn giả hình thiểu não: họ làm cho mặt mũi ủ dột, để có vẻ ăn chay trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu và rửa mặt, để thiên hạ không biết con ăn chay, nhưng chỉ tỏ ra cho Cha con, Đấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con”. Đó là lời Chúa.

 

 

Mùa Để Bắt Đầu Yêu Thương.

(THỨ TƯ LỄ TRO 2018)

Dẫn nhập đầu lễ : Kính thưa ông bà và anh chị em,

Trước ngưỡng cửa của ngày Tết đang trở về, mà người Ki-tô hữu chúng ta hôm nay lại nhắc đến “con người là tro bụi” và buộc phải ăn chay kiêng thịt, như thế có quá nghịch lý và gai chướng không ? Tôi nghĩ là không. Bởi vì chắc anh chị em cũng như tôi đều có thể đoan chắc rằng : ngay giờ phút nầy, chứ không cần đợi đến ngày mai, ngày mốt…trên mọi nẻo đường của thế giới, đều đang xảy ra những tai nạn chết người, những cuộc sống tươi đẹp bị cắt đứt để trở về với kiếp tro bụi…!. Đấy ! Vui đó, sống đó rồi chết đó. Kiếp người là tro bụi còn gì !

Trong tiếng Do Thái, ADAMAH có nghĩa là BỤI ĐẤT. Và từ “bụi đất” Thiên Chúa đã làm nên con người ADAM. Vì thế, hai chữ ADAMAH (bụi đất) và ADAM (con người, người đàn ông) là hai chữ đồng âm. Có lẽ tác giả Kinh Thánh đã dùng kiểu chơi chữ đặc biệt nầy để nhắc nhở cho chúng sinh về cái hữu hạn, phù vân, tầm thường của kiếp người. “Con người vốn đến từ bụi tro rồi sẽ trở về tro bụi”. Chúng ta cũng có thể tìm thấy ý nghĩa đó trong một vài ca khúc quen thuộc :

:“Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi, để một mai tôi về làm cát bụi. Ôi cát bụi mệt nhoài... (TCS)

Sống trên đời này người giàu sang cũng như người nghèo khó. Trời đã ban cho ta cám ơn trời dù sống thương đau. Mai kia chết rồi trở về cát bụi giàu khó như nhau.(Lê Dinh)

Cũng chính trong ý nghĩa nầy, hôm nay Giáo Hội đã khai mạc một thời gian Phụng Vụ đặc biệt, Mùa Chay, bằng một ngày đặc biệt “NGÀY TRO BỤI” hay “THỨ TƯ TRO BỤI” (tiếng Anh là DAY of ASHES hay ASH Wednesday), và Phụng vụ LỄ TRO luôn là một lễ quan trọng đối với mọi người Kitô hữu ; và chút nữa đây, chúng ta sẽ đón nhận chút tro trên đầu hay trên trán trong khi Lời Chúa trong Sách Sáng Thế âm vang như một điệp khúc :

“Hỡi người, hãy nhớ mình là tro bụi, một mai người sẽ trở về bụi tro...”

Trong ngôn ngữ của Thánh Kinh, tro được dùng làm biểu tượng nói lên một cõi lòng buồn đau tan nát, một cõi lòng thống hối ăn năn vì tội lỗi. Trong lịch sử Israel, những lúc nước mất nhà tan, những lúc Thiên Chúa đánh phạt Dân Ngài bằng tai ương hoạn nạn, người ta rủ nhau rắc tro lên đầu, mặc đồ vải thô, mặt mũi sầu buồn ủ rũ, dâng lên những lời kinh ảo não để cầu xin Thiên Chúa dủ lòng thương xót thứ tha.

Trong Cựu Ước, khi dân Do Thái muốn xin Chúa thứ tha thì họ ngồi trên đống tro và xức tro lên đầu. Khi Giô-na báo cho dân thành Ni-ni-vê rằng Thiên Chúa sẽ hủy diệt thành phố của họ nếu họ không hoán cải, vị vua đã hành động như sau:

“Ông rời khỏi ngai vàng, cởi áo choàng, khoác áo vải thô và ngồi trên tro.” (Giô-na 3,6). Và cả thành phố đều làm như thế. Về phần Gióp, ông gặp mọi điều bất hạnh: mất hết của cải, con cái chết đi, thân ông bệnh hoạn. Ông nghĩ rằng Chúa trừng phạt ông vì ông không đủ tốt lành, vì thế ‘ông ngồi trên đống tro’ (G 2,8).

Thưa Anh Chị Em,

Hôm nay cũng thế, Mẹ Giáo Hội rắc tro lên đầu con cái mình để mời gọi chúng ta mở đầu một mùa ăn năn thống hối. Một lời kinh tôi thú nhận, một cử chỉ đấm ngực ăn năn mà thôi không đủ, cần cả một mùa ăn năn thống hối, thống hối tội lỗi bản thân, tội lỗi của dân Chúa và tội lỗi của toàn thể nhân loại. Để từ cuộc hoán cải, ăn năn hối tội, một con người mới được hồi sinh, một cuộc sống mới được tác thành trong Đức Kitô Tử nạn-Phục sinh.

Đức Thánh Cha Phanxico trong sứ điệp Mùa Chay 2018 đã gọi mời toàn thể dân Chúa hãy biến cuộc hành trình Mùa Chay thành một cơ hội để tái bắt đầu yêu thương :

“tôi mời gọi các phần tử của Giáo Hội hãy nhiệt thành tiến bước trên con đường Mùa Chay, được nâng đỡ nhờ các hoạt động làm phúc bố thí, chay tịnh và kinh nguyện. Nếu đôi khi lòng bác ái dường như bị tắt lịm trong bao nhiêu tâm hồn, thì nó vẫn không bị lịm đi trong con tim của Thiên Chúa! Ngài luôn ban cho chúng ta những cơ hội mới để chúng ta có thể tái bắt đầu yêu thương.”

Và như thế, cho dù được mời gọi dấn thân vào một “mùa hy sinh khắc khổ”, chúng ta vẫn hân hoan tuyên xưng rằng : Tro bụi cuộc đời vẫn ươm mầm hy vọng vinh quang. Hay cụ thể hơn, khi ý thức thân phận bụi tro của chính mình, chúng ta sẽ sẽ bắt đầu một cuộc đời mới, cuộc đời không bám rễ nơi trần gian hữu hạn nầy, nhưng vươn tới niềm hy vọng phục sinh trong quê trời hằng sống.

Đó cũng chính là ý nghĩa được Đức Thánh Cha Phanxico khai triển trong phần cuối của sứ điệp Mùa Chay năm nay :

“Trong đêm Phục Sinh, chúng ta sẽ cử hành nghi thức đầy ý nghĩa thắp sáng cây nến Phục Sinh: ánh sáng được lấy từ “lửa mới”, dần dần phá tan bóng đen và soi sáng cho cộng đồng phụng vụ.”Ánh sáng Chúa Kitô phục sinh vinh hiển phá tan đóng đêm của tâm trí”, để tất cả chúng ta có thể cảm nghiệm lại kinh nghiệm của các môn đệ trên đường Emmaus : lắng nghe Lời Chúa và nuôi dưỡng mình bằng Bánh Thánh Thể, giúp cho tâm hồn chúng ta tái nồng nhiệt tin cậy mến.”

Chính vì thế, trong cuộc hành trình 40 ngày chay tịnh nầy, ước gì chúng ta cũng biết để cho Lửa Thánh Thần thiêu rụi con người cũ thành tro bụi, rồi mạch nước Thánh Thần lại dùng chính tro tàn ấy mà dưỡng nuôi cho ta trở nên con người mới, đó là con người mà giáo huấn của Đức Kitô trong Tin Mừng hôm nay vừa nhắn gởi chúng ta :

- Hãy làm việc bác ái trong khiêm hạ và kín đáo, không phô trương.

- Hãy cầu nguyện trong thái độ chân tình với Thiên Chúa như cuộc tâm sự của cha con.

- Hãy ăn chay trong thái độ vui tươi, bình an như là một cử hành của tình yêu và ân sủng.

Như thế việc ăn chay của chúng ta, Mùa Chay của người Kitô hữu không phải giới hạn hay dừng lại với những việc làm thể chất bên ngoài (nhịn ăn một bữa, không ăn vặt, kiêng thịt...) mà cốt yếu đó là nỗ lực hoán cải và canh tân cuộc sống, trở về với Thiên Chúa trong con đường thiện hảo như Lời Chúa trong sách Giona hôm nay :

“Đừng xé áo nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em”. (Bđ1) hay như lời cầu nguyện của tác giả TV 50 : “Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thủy...” (ĐC)

Mà trở về với Thiên Chúa không gì khác hơn là tái khám phá và canh tân Đức Tin, thực hành Đức Ái, một đức ái không phải chỉ là hành vi đột xuất, theo vụ mùa…nhưng, như Đức Thánh Cha Phanxico trong sứ điệp Mùa Chay năm nay, phải là thái độ thường xuyên, phải là một “lối sống đích thực” :

“Việc thực hành làm phúc bố thí giải thoát chúng ta khỏi sự ham hố và giúp khám phá tha nhân là anh chị em chúng ta: điều chúng ta sở hữu không phải chỉ là của chúng ta. Tôi ước mong việc làm phúc được biến thành lối sống đích thực của mỗi người!”

Mùa Xuân đang đến và Mùa Chay lại về. Cuộc hành trình đức tin của dân Chúa lại có một bắt đầu mới để sắp xếp cuộc sống với Chúa, với chính mình và với tha nhân sao cho ngăn nắp hơn, ổn định hơn, đúng đắn hơn, sâu sắc hơn.

Và như thế, “40 ngày chay tịnh” sẽ là cuộc lên đường trong niềm tin yêu và hy vọng, trong hân hoan phấn khởi, trong nỗ lực và cố gắng của toàn thể anh chị em trong gia đình con cái Chúa. Đây chính là một cuộc “xuất hành mới của đoàn Dân Mới” với “40 ngày chiến đấu của Đức Ki-tô”, để cùng với Ngài, vượt qua và chiến thắng những cơn cám dỗ của “bánh mì đam mê vật chất”, của “tháp cao kiêu ngạo, cậy mình’, của “sự giàu sang và quyền uy thế tục”. Cuộc vượt qua và chiến thắng nầy không thể hẹn chờ, lấp lửng rày mai, mà phải tức khắc, dứt dạc. Bởi vì : “Đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên Chúa cứu độ” (Bđ2). Amen.

Trương Đình Hiền

(Khai mạc Mùa Chay 2018)

 

Một giám mục Pháp tuyên bố hôm Chúa Nhật 11 tháng 2 rằng Giáo Hội chính thức công nhận là phép lạ việc phục hồi không thể giải thích được về mặt Y khoa của một nữ tu bị liệt kinh niên đã nhiều năm.

Nữ tu Bernadette Moriau, sau nhiều năm bị liệt nặng, đã được chữa lành một cách “đột ngột, tức khắc, hoàn toàn và khỏi hẳn từ đó đến nay”. Đức Cha Jacques Benoit-Gonin, là Giám mục Giáo phận Beauvais đã tuyên bố như trên trong thánh lễ kính Đức Mẹ Lộ Đức và cũng là ngày Quốc Tế Bệnh Nhân tại Đền Thánh Đức Mẹ Lộ Đức. Đây là phép lạ thứ 70 xảy ra ở Lộ Đức nhờ lời cầu bầu của Đức Trinh Nữ Maria.

Phép lạ này đã xảy ra gần 10 năm trước sau khi sơ Bernadette Moriau tham dự một buổi lễ sức dầu cho các bệnh nhân tại Đền Thánh Đức Mẹ Lộ Đức ở miền Nam nước Pháp.

Đền Thánh Đức Mẹ Lộ Đức là nơi Đức Mẹ đã hiện ra cách đây 160 năm với một cô gái 14 tuổi, được coi là một nơi linh thánh vì nhiều bệnh nhân đã được khỏi bệnh cách kỳ diệu. Nước chảy từ suối trong hang đá nơi Đức Mẹ hiện ra có quyền năng chữa lành và hàng triệu người hành hương đến viếng thánh địa này mỗi năm.

Đức Cha Jacques Benoit-Gonin

Sơ Bernadette Moriau

Phép lạ xảy ra đối với sơ Moriau đã trải qua nhiều cuộc nghiên cứu và thử nghiệm rộng rãi của Ủy ban Y tế Quốc tế Lourdes trước khi Giáo Hội đưa ra quyết định cuối cùng liệu đó có phải là một phép lạ hay không.

Sơ Moriau đã phải trải qua 4 lần giải phẩu cột sống từ năm 1968 đến năm 1975 và đã bị tuyên bố là bại liệt hoàn toàn vào năm 1980. Một chân sơ bị xoắn vĩnh viễn, buộc sơ phải đeo nẹp và dùng xe lăn. Sơ cho biết đã phải dùng những liều morphine rất cao để giảm đau.

Người nữ tu giờ đây đã 79 tuổi nói: “Tôi chưa bao dám cầu xin một phép lạ,” khi kể lại cuộc hành hương vào tháng 7 năm 2008 của sơ đến Đền Thánh Đức Mẹ Lộ Đức.

Sơ nói trong một video được đăng trên trang web của giáo phận Beauvais rằng sau khi trở về nhà dòng của mình ở gần thành phố Beauvais và đang khi cầu nguyện trong nhà nguyện “Tôi cảm thấy một luồng sinh lực mạnh mẽ chạy khắp cơ thể mình, một sự thư giãn, ấm áp ... Tôi về phòng của mình, và ở đó có một giọng nói với tôi “tháo nẹp con ra đi”, “Thật kinh ngạc, tôi có thể đi đứng như thường”

Sơ Moriau cho biết thêm ngay lập tức sơ quăng hết tất cả cả dụng cụ trợ giúp, từ cái nẹp sắt, đến cái xe lăn và cả những ống morphine - và đi bộ 5km một vài ngày sau đó.

Trong thông cáo của giáo phận Beauvais, Đức Cha Jacques Benoit-Gonin cho biết chi tiết như sau : “Chiều ngày 11/07/2008, khi sơ Moriau đang chầu Thánh Thể, sơ đã trải qua một khoảnh khắc ngoại thường khi hiệp thông với Đền Thánh Đức Mẹ Lộ Đức và với cuộc hành hương mà sơ mới thực hiện. Khi sơ trở về phòng mình, sơ cảm thấy được thúc đẩy bỏ hết các bộ phận trợ giúp trên người mình: các máy móc y khoa và tắt cả máy kích thích thần kinh... Ngay lập tức sơ bắt đầu bước đi mà không cần bất kỳ sự trợ giúp nào, hoàn toàn độc lập. Sơ đã gọi các sơ cùng dòng đến chứng kiến và các sơ đó đã nhận thấy sự thay đổi.”

Đức Cha Jacques Benoit-Gonin nói sự thay đổi “đột ngột, tức khắc, hoàn toàn và khỏi hẳn từ đó đến nay” đã khiến ngài nhận ra đây có thể là một phép lạ. Ủy ban Y khoa Lourdes sau nhiều cuộc nghiên cứu đã khẳng định rằng những thay đổi này không thể giải thích được “trong tình trạng hiện tại của kiến thức khoa học của chúng ta”

Phép lạ trước đây ở Đền Thánh Đức Mẹ Lộ Đức, tức là phép lạ thứ 69, đã được tuyên bố vào năm 2013. Một phụ nữ Ý đến thăm Lộ Đức năm 1989, bị cao huyết áp nghiêm trọng và nhiều vấn đề khác đã được chữa lành hoàn toàn.

Không phải mọi phép lạ đều được công bố tại Lộ Đức. Một nữ tu người Pháp, là sơ Marie Simon-Pierre, được tuyên bố là đã khỏi bệnh Parkinson sau khi cầu nguyện cùng cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Phép lạ này được công bố tại Vatican trong tiến trình tuyên thánh cho vị Giáo Hoàng Ba Lan vào năm 2014.

Ít nhất 7200 trường hợp khỏi bệnh đã được Ủy ban Y khoa Lourdes ghi nhận, đến nay Giáo Hội chỉ mới công nhận 70 phép lạ.

---

Source: The Washington Post Bishop declares nun’s recovery as 70th Lourdes miracle

 

Ngày 11 tháng Hai năm 2013, Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô XVI từ nhiệm ngôi vị giáo hoàng, lui về cuộc sống âm thầm cầu nguyện ngay trong Khu Vườn của Điện Vatican, nơi ngài kế nhiệm Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II từ năm 2005.

Năm năm đã trôi qua, nhưng theo Cha Raymond J. de Souza, chủ bút tạp chí Convivium, thời gian này qúa ngắn không đủ để phán đoán chính xác liệu việc ngài từ nhiệm có phải là 1 quyết định đúng đắn hay không.

Cha de Souza nhận định thêm: phán đoán trên không nhất thiết tùy thuộc việc phán đoán triều giáo hoàng Phanxicô, nhưng trên thực tế, khó có thể tách biệt hai triều giáo hoàng này.

Tuy nhiên, theo cha, nhân 5 năm kỷ niệm, ta cũng có thể suy nghĩ tỉnh táo hơn là liền ngay sau khi ngài từ nhiệm.

Cha de Souza lúc ấy nhận định rằng việc từ nhiệm chứng tỏ lòng khiêm nhường của một người khôn ngoan và thánh thiện. George Weigel thì coi đó là “hành vi phục vụ Giáo Hội vĩ đại sau cùng của ngài”.

Tuy nhiên, ngay lúc đó, Cha de Souza cũng đã tỏ ý nghi ngại và cực kỳ bất an, vì điều “Đức Bênêđíctô làm chưa xẩy ra trước đây…Thực thế, chưa có vị giáo hoàng nào đang cai trị vững vàng, tính hợp pháp không ai đặt nghi vấn, mà lại từ nhiệm bao giờ”.

Đã lâu lắm, mãi năm 1294 lận, có việc từ nhiệm của Thánh Giáo Hòang Celestinô V nhưng sau đó, tòa Rôma trống ngôi tới 2 năm khiến 1 vị đan sĩ 80 tuổi “sốt ruột” đành phải viết thư thúc giục các Hồng Y cử tri phải bầu cho bằg được 1 vị giáo hoàng, nếu không muốn bị Thiên Chúa nổi giận. Sợ quá, các Hồng Y bầu luôn vị này làm giáo hoàng. Khổ 1 điều chỉ quen cuộc sống tu trì, vị này không có khả năng cai trị, nên chỉ 5 tháng sau đó, đã ban hành sắc lệnh mở ra khả thể từ nhiệm cho 1 vị giáo hoàng và chính ngài tự áp dụng khả thể này cho chính mình.



Dĩ nhiên, việc từ nhiệm của Đức Bênêđictô XVI không gây ra những điều đáng lo ngại ấy và điều đáng nói ở đâylà “từ tháng Hai năm 2013, Đức Bênêđíctô không hoàn toàn im lặng. Các can thiệp công khai của ngài, tuy ít, nhưng diễn ra mấy tháng một lần. Can thiệp gần đây nhất diễn ra tuần này trong 1 lá thư gửi 1 tờ báo Ý, cám ơn mọi người vì lời cầu nguyện và cầu chúc tốt đẹp khi ngài bước vào giai đoạn cuối cùng của đời ngài, trên “hành trình về Quê Hương”.

Cha de Souza nhắc lại 2 điểm quan trọng được Đức Bênêđíctô nêu ra với Peter Seewald liên quan đến việc từ nhiệm: Thứ nhất, ngài không hề bị 1 áp lực nào, nếu bị áp lực, chắc chắn ngài đã không từ chức. Thứ hai, quyết định tự do của ngài được thúc đẩy bởi xác tín nội tâm, sự chín mùi của lời cầu nguyện và suy nghĩ lâu dài cho thấy ngài không còn khả năng tiếp tục cai quản Giáo Hội nữa.

Sau chuyến tông du Mễ Tây Cơ và Cuba năm 2012, ngài kết luận ngài không còn hơi sức để thực hiện những chuyến đi như thế nữa. Bác sĩ của ngài khuyên ngài không nên thực hiện 1 chuyến xuyên Đại Tây Dương nữa. Với lịch trình Ngày Giới Trẻ Thế Giới năm 2013 tại Rio de Janeiro tới gần, Đức Bênêđictô nhất quyết ngài không thể đến được, nên phải từ nhiệm để 1 vị khác làm thế. Và thế là ngài từ nhiệm.



Cha de Souza cho rằng dù rất kính trọng ngài, lời giải thích trên cho tới nay vẫn không thuyết phục bao nhiêu. Không ai buộc 1 vị giáo hoàng phải chủ tọa Ngày Giới Trẻ Thế Giới. Ngài có thể hiện diện qua đường “link” video. Ngài cũng có thể thân hành tới đó bằng 1 máy bay được trang bị đầy đủ hơn.

Trong Chúc Thư Cuối Cùng, Đức Bênêđíctô cho rằng ngài không còn khả năng duy trì lịch trình của 1 vị giáo hoàng. Nhưng, theo Cha de Souza, thay đổi lịch trình này là điều ít triệt để hơn là thay vị giáo hoàng tại chức. Bớt du hành, bớt Thánh Lễ đại trào, bớt yết kiến chung, bớt Kinh Truyền Tin… là điều nhiều vị giáo hoàng trước ngài từng làm: Đức Piô XII, thập niên 1950, rất ít xuất hiện nơi công chúng.

Bởi thế, một số nhà bình luận nêu lý do ngài gặp khó khăn trong việc cai trị. Nhưng Đức Bênêđíctô cực lực bác bỏ lý do này. Tuy nhiên, ai cũng hiểu rằng một người khỏe mạnh hơn không có nghĩa sẽ thành công hơn trong việc cai trị.

Nhìn trở lui, nếu Đức Bênêđíctô thất vọng vì cuộc cải tổ của ngài tiến rất chậm thì là vì cuộc cải tổ nào cũng khó khăn và chậm chạp cả, chứ không hẳn vì Đức Bênêđíctô hay các cộng sự viên của ngài thiếu một điều gì đó.

Tưởng cũng nên nhớ Đức Hồng Y Ratzinger vốn có quan điểm cho rằng trong cuộc bầu giáo hoàng, Chúa Thánh Thần có vai trò phần lớn nhằm phòng ngự. Điều này có nghĩa một vị giáo hoàng nhất định nào đó không nhất thiết là do ý Thiên Chúa muốn, nhưng lời hứa của Chúa Kitô trong phương diện này có nghĩa nó sẽ không dẫn đến một sự phá sản hoàn toàn.

Xem ra quan điểm trên phản ảnh phần nào trong việc từ nhiệm của ngài. Việc từ nhiệm này chắc chắn do lòng thành thực của ngài. Nhưng có phải là do ý muốn của Thiên Chúa hay không, thì dường như chưa được chứng minh đầy đủ, cho tới nay.

Rocco Palmo thì thuật lại việc khi nghe lời tuyên bố từ nhiệm của ngài và sau khi Đức Bênêđíctô rời bỏ phòng họp, nhiều vị Hồng Y bật khóc, trong khi nhiều vị khác đi quanh quẩn vơ vẩn trong phòng.

Diễn văn loan báo từ nhiệm

Nhân dịp này, chúng tôi xin phổ biến lại lời tuyên bố từ nhiệm của Đức Bênêđíctô trước mật nghị hội các Hồng Y tại Vatican:



Anh em thân mến,

Tôi triệu tập anh em dự mật nghị hội này, không phải chỉ vì 3 cuộc phong thánh, mà còn để thông đạt tới anh em một quyết định rất quan trọng đối với đời sống Giáo Hội. Sau khi đã liên tục tra vấn lương tâm trước mặt Thiên Chúa, tôi đã tiến tới chỗ chắc chắn rằng sức lực của tôi, do tuổi già, đã không còn xứng hợp với việc thi hành thừa tác vụ Phêrô một cách thỏa đáng nữa. Tôi ý thức rõ ràng rằng thừa tác vụ này, do bản chất thiêng liêng của nó, phải được thực thi không phải chỉ bằng lời nói và việc làm, mà còn bằng cả lời cầu nguyện và đau khổ nữa.

Tuy nhiên, trong thế giới ngày nay, một thế giới chịu quá nhiều các thay đổi nhanh chóng và bị lay động bởi nhiều câu hỏi có liên quan sâu rộng tới đời sống đức tin, để có thể cai quản con thuyền của Thánh Phêrô và công bố Tin Mừng, cả sức lực tâm trí lẫn thân xác đều cần thiết, một sức lực mà trong ít tháng gần đây, đã mất dần trong tôi đến độ tôi phải thừa nhận sự thiếu khả năng chu tòan thỏa đáng thừa tác vụ đã được trao phó cho tôi.

Vì lý do trên, và ý thức rõ sự nghiêm trọng của hành vi này, một cách hoàn toàn tự do, tôi tuyên bố rằng tôi từ bỏ thừa tác vụ Giám Mục Rôma, Người Kế Nhiệm của Thánh Phêrô, được các Hồng Y ủy thác cho tôi ngày 19 tháng Tư năm 2005, theo phương cách, từ ngày 28 tháng Hai năm 2013, lúc 20:00 giờ, Tòa Rôma, Tòa của Thánh Phêrô, sẽ trống ngôi và một Mật Nghị Hội để bầu Tân Giáo Chủ Tối Cao sẽ được triệu tập bởi các vị có năng quyền.

Anh em thân mến, tôi cám ơn anh em một cách thành thực nhất vì mọi tình yêu và việc làm qua đó anh em đã nâng đỡ tôi trong thừa tác vụ của mình và tôi xin lỗi vì mọi thiếu sót của tôi. Và giờ đây, chúng ta hãy trao phó Thánh Giáo Hội cho sự chăm sóc của Mục Tử Tối Cao của chúng ta, là Chúa Giêsu Kitô, và khẩn nài Mẹ Thánh của Người, xin Mẹ phù giúp các Nghị Phụ Hồng Y bằng tình quan tâm mẫu thân của ngài, trong việc bầu ra vị tân Giáo Chủ Tối Cao. Còn về phần tôi, tôi muốn còn được tận tụy phục vụ Thánh Giáo Hội của Thiên Chúa trong tương lai qua một đời chuyên chăm cầu nguyện.

 

Nhân dịp Mùa Chay, các Giám mục Úc đã gửi một sứ điệp cho cộng đồng Công Giáo nước này. Trong sứ điệp, các Giám mục mời gọi các tín hữu dành 4 ngày ăn chay đền tội, đau buồn vì nạn lạm dụng tính dục trẻ em và cầu nguyện cho các nạn nhân được chữa lành.

Giáo Hội Công Giáo tại Úc đang đối mặt với khủng hoảng do các vụ giáo sĩ lạm dụng tính dục trẻ em. Hồi cuối năm 2017, Ủy ban Hoàng gia công bố phúc trình chung kết về những câu trả lời của các cơ chế đối với những vụ lạm dụng tính dục trẻ em. Ủy ban điều tra hoàng gia đã đưa một số đề nghị mà Giáo Hội Công Giáo không thể chấp nhận, như buộc các cha giải tội phải tố cáo những vụ lạm dụng tính dục trẻ em mà các vị biết được trong tòa giải tội; bãi bỏ luật độc thân giáo sĩ. Các Giám mục Úc cho biết các ngài và và các lãnh đạo của các dòng tu hiện đang nghiên cứu phúc trình chung kết và các đề nghị của Ủy ban điều tra hoàng gia.

Trong sứ điệp, các Đức cha cũng khẳng định “sự cam kết của Giáo hội trong các chính sách, thủ tục và cơ cấu để có cách đáp trả tốt hơn với những nạn nhân và gia đình họ, để thiết lập các tiêu chuẩn chuyên nghiệp cho tất cả các thừa tác viên và nhân viên của Giáo Hội và để bảo vệ trẻ em và những người dễ bị tổn thương. Đối với Giáo hội, cũng như đối với các tổ chức khác, điều này cần học hỏi và phát triển dần dần, và Giáo hội sẽ tiếp tục làm.”

Các Đức cha cũng nói đến sự nhìn nhận sai lỗi của Giáo hội, các ngài viết: “Trong những năm qua, các giám mục Úc và các nhà lãnh đạo khác của Giáo hội thường bày tỏ sự đau buồn và xin lỗi vì những gì đã xảy ra trong quá khứ - những tổn thất mà nạn nhân phải chịu, những trường hợp che đậy, sự không tin những câu chuyện của các nạn nhân và không đáp lại với lòng trắc ẩn và công bằng, và nỗi đau khổ mà nhiều người vẫn đang chịu. Những lời xin lỗi của chúng tôi có vẻ quá ít - không phải vì nó không chân thành, nhưng vì sự tin tưởng đã bị phá vỡ.” Các Đức cha khẳng định “quyết tâm trong việc giải quyết để đảm bảo rằng việc lạm dụng trẻ em sẽ không bao giờ xảy ra lần nữa trong Giáo Hội Công Giáo và để xây dựng các mối liên kết mới của lòng tin.”

Cuối cùng, các Giám mục Úc mời gọi các tín hữu bước vào một thời điểm mới. Các ngài kêu gọi mọi người đón nhận khoảnh khắc mới này bằng cách bắt đầu mùa Mùa Chay đền tội với bốn ngày ăn chay đền tội. Các Đức cha nhìn nhận việc ăn chay đền tội là “những thực hành tâm linh, diễn tả lòng ước mong của chúng ta về ơn hòa giải và chữa lành của Thiên Chúa.” Các Đức cha nói: “Thông qua việc ăn chay, chúng ta hiệp nhất với các nạn nhân bị lạm dụng, những người khao khát hơn về sự chữa lành và an bình trong cuộc sống của họ. Thông qua việc đền tội, chúng ta đền tội lỗi của những người trong Hội thánh đã lạm dụng trẻ em hoặc không lắng nghe và hành động khi họ cần làm.”

Các Đức cha nhắc nhở rừng những ngày ăn chay đền tội sẽ được đánh dấu với việc cầu nguyện – tại tư gia và trong các cộng đoàn Công Giáo. Các ngài nhắc nhở các tín hữu quan tâm đến sự quan trọng của những ngày này “để chuẩn bị cho Giáo hội trả lời những đề nghi của Ủy ban hoàng gia và để làm cuộc hành trình từ Thứ Tư lế Tro đến lễ Phục Sinh.” Các Đức Cha khẳng định là chúng ta không thể xóa đi quá khứ nhưng với sự trợ giúp của Chúa, chúng ta có thể làm cho tương lai tốt đẹp hơn. (ACBC 05/02/2018)

 

Chào mừng Năm Mới Mậu Tuất, năm Con Chó, Gx. ĐMLV, Miami đã quyết định chọn ngày CN 11-02 là ngày tổ chức Thánh Lễ Tạ ơn và Hội chợ Tết để anh chị em giáo dân và đồng hương Việt Nam ở Miami có cơ hội đến gặp nhau và vui chơi. Thánh Lễ Tạ ơn năm nay càng long trọng hơn khi Giáo xứ được đón tiếp Đức Tân GM phụ tạ Enrique Delgado đến chủ tế, ra mắt Giáo xứ và ở lại chia vui với mọi người.

Xem Hình

Thánh Lễ được bắt đầu lúc 12:00 trưa với hồi trống chiêng chào mừng hoà trong tiếng hát nhập lể của ca đoàn Tê-rê-sa khi đoàn đồng tế tiến lên bàn thờ. Sau khi Đức cha xông hương bàn thờ, cha Quản xứ đã chào mừng và giới thiệu Đức Cha Delgado và quý cha khách: Phạm Hanh và Phạm Sáu đến cộng đoàn dân Chúa. Đức cha Delgado, 63 tuổi, là người Pe-ru, quê hương của vị Thánh đen nổi tiếng Mác-ti-nô, mới được thụ phong Giám mục ngày 07-12-2017, trở thành vị GM phụ tá thứ 12 của TGP Miami. Mở đầu Thánh Lễ, Đức cha gởi lời chào đến anh chị em hiện diện bằng tiếng Việt: Chào mừng anh chị em. Trong bài giảng, ngài nói rất vui được đến thăm và cử hành Thánh Lễ với anh chị em giáo dân Việt Nam. Ngài nói qua về lịch sử Đức Mẹ La Vang và kết thúc với lời nhắn nhủ: Có nhiều địa danh kính Đức Mẹ trên thế giới: Đức Mẹ Fatima, Đức Mẹ Lộ Đức, Đức Mẹ Guadalupe và Đức Mẹ La Vang, nhưng chỉ có một Mẹ và người Mẹ này luôn quan tâm và săn sóc những ai thành tâm thiện chị. Ngài cũng chúc cho Anh chị em chuẩn bị bước vào năm Con Chó luôn có sự trung thành với Chúa và yêu thương nhau.

Sau phần Hiệp Lễ, đại diện Giáo xứ có lời chúc mừng đến Đức tân GM và dâng lên ngài bó hoa tươi thể hiện tình cảm chân thành của người Việt Nam dành cho Đức Cha.

Sau Thánh Lễ, Đức cha, quý cha, quý sơ và toản thể anh chị em tham dự đốt pháo, múa lân, các trò chơi dành cho trẻ em do các anh chị Huynh trưởng Thiếu nhi phụ trách, và các trò chơi cho người như lô-tô, bầu cua, và nhất là thưởng thức các món ăn của 3 miền đất nước.

Chương trình văn nghệ được mở đầu với nghi thức chào cờ Việt - Mỹ và tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ và người dân đã hy sinh vì tự do - độc lập của đất nước Việt Nam. Tiếp theo là lời chào mừng, chúc tết mọi người và khai mạc chương trình văn nghệ của cha Quản xứ. Các tiết mục văn nghệ: hát, vũ, đồng ca của các em thiếu nhi, ca đoàn, quý cha và quý sơ, hội đoàn cùng các cá nhân trong Giáo xứ hấp dẫn, công phu và vui tươi..

Quang cảnh trong hội trường và ngoài sân nhà thờ lúc này thật vui nhộn với tiếng cười, nói, và chúc mừng nhau. Chương trình kết thúc lúc 10:00 đêm.

Xin cảm tạ Chúa, Mẹ La Vang và Thánh cả Giu-se, đã ban cho Giáo xứ chúng con một ngày hạnh phúc và tràn ngập niềm vui của những người con nơi "đất khách quê người".

BTT.

 

Nhân kỷ niệm 50 năm Tết Mậu Thân: 1968-2018

Mậu Thân là Mậu Thân nào,
Chiến công xác lính, tự hào máu dân !

Thật ra hai câu thơ trên là cố ý nhại lại 2 câu ca dao của người dân xứ Huế vào thời vua Tự Đức xây dựng công trình Vạn Niên Cơ:

Vạn Niên là Vạn niên nào ?
Thành xây xác lính, hào đào máu dân.[1]

Nghĩ mà tội cho dân Việt chúng mình (Nhất là dân miền Trung) ! Hết làm nô lệ cho các triều đại phong kiến, lại thành nạn nhân của các chế độ độc tài, nhất là độc tài đảng trị của “triều đại Cọng Sản”.

Xét cho cùng, công trình Vạn Niên Cơ của Tự Đức hay “chiến công Mậu Thân” của Đảng Cọng Sản thì có khác chi đâu: một cách để các kẻ độc tài “tự sướng” trên nỗi lầm than, thống khổ, trên bao nhiêu sinh mạng, máu xương của những người dân vô tội; như kiểu “tự sướng” của chủ tịch nước Trần Đại Quang trong cái ngày gọi là kỷ niệm 50 năm “Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 - Bước ngoặt quyết định và bài học lịch sử”:

“Cách đây tròn 50 năm, đúng vào dịp Tết Mậu Thân 1968, dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, quân và dân ta đã đồng loạt mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy trên khắp chiến trường miền Nam. Đây là sự kiện có ý nghĩa lịch sử trọng đại, tạo ra bước ngoặt quyết định trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, viết thêm trang sử hào hùng trong lịch sử đấu tranh cách mạng vẻ vang của dân tộc ta….”. [2]

Đã 50 năm rồi, “Đảng ta” đã nhai đi nhai lại cái điệp khúc nhàm chán và sặc mùi tuyên truyền láo khoét đó, bất chấp cái đạo lý làm người cơ bản là tôn trọng hương hồn của những kẻ đã nằm xuống, đã chết tức tưởi vì một sự lừa gạt trắng trợn như các anh em bộ đội Cụ Hồ, hoặc vì những hận thù man rợ ý thức hệ của đồng bào và chiến sĩ miền Nam, nhất là tại thành phố Huế !

Để khỏi mang tiếng là “người miền Nam bênh vực cho chính nghĩa của miền Nam”, xin đan cử một nhận định của Phạm Đình Trọng[3], một nhà văn thuộc “hệ thống Xã Hội Chủ Nghĩa” về biến cố Mậu Thân như sau:

“Tết Mậu Thân 1968 là thảm họa người Việt giết người Việt với qui mô lớn nhất, quyết liệt nhất, mê say nhất, tàn bạo nhất và số người bị giết lớn nhất, phải tính tới con số hàng trăm ngàn mà bên bị tổn thất về người nặng nề nhất chính là đội quân dồn dập đánh vào các thành phố, thị xã miền Nam dưới sự đôn đốc từ Hà Nội do sự háo danh của người nhiều tham vọng quyền lực….”

Nhà văn nầy còn nhắc lại một giai thoại liên quan đến cuộc chiến Mậu Thân trong cuộc họp mặt các nhà văn miền Bắc vào năm 1976. Xin trích:

“Trong không khí vui vẻ, nhà văn Xuân Thiều giãi bày: Thưa bác, tôi là Xuân Thiều, đại tá, nhà văn quân đội. Tôi đang viết tiểu thuyết về Huế trong tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968. Tôi thấy Tết Mậu Thân sáu tám ở Huế chết chóc nhiều quá, mất mát đau thương lớn quá. Bộ đội chết không còn người để chôn nhau. Dân chết cũng nhiều...

Mới nghe có thế, Tổng Bí thư đã đứng bật dậy, đỏ mặt quát: Ngu! Ngu! Đại tá mà ngu!... rồi ông đùng đùng bước nhanh ra cửa như chạy trốn.

Thực chất của Tết Mậu Thân 1968 là vậy. Đến người chủ mưu khởi xướng ra chiến cuộc Xuân Mậu Thân 1968 cũng co cẳng chạy trốn khi nghe nhắc đến Mậu Thân 1968 thì hằng năm có nên tưng bừng kỉ niệm chiến thắng Xuân Mậu Thân 1968 không nhỉ?”[4]

Mà không chỉ những người cọng sản Việt Nam đã có những nhận định như thế thôi đâu; nhà nghiên cứu Đặng Chí Hùng[5] còn liệt kê những đánh giá và lượng định về sự kiện Mậu Thân, nhất là cuộc thảm sát tại Huế, của những người thuộc “phe cọng sản quốc tế như J. Leroy. Xin trích:

Trong cuốn sách có tên “Đối nghịch" của tác giả J. Leroy – một nhà hoạt động xã hội người Pháp. Ông ta cũng là đảng viên đảng cộng sản Pháp. Cuốn sách của ông đi sâu phân tích về tính chất đối lập của đảng cộng sản và các đảng phái khác. Cuốn sách có dẫn chững về cuộc chiến Việt Nam như là một sự đối nghịch đỉnh điểm về ý thức hệ. Trong trang 237 của cuốn sách in năm 2000 tại Pháp có nội dung:

"Việc coi đối thủ về ý thức chính trị là kẻ thù đôi khi bị đẩy đi quá xa. Cuộc chiến ở Việt Nam là một minh chứng. Nói riêng về cuộc sự kiện thảm sát ở Huế - thành phố miền Trung Việt Nam năm 1968 là một nỗi đau lớn. Có khoảng 5000 nghìn người bị chết oan uổng dù họ chỉ là dân thường đi làm công ăn lương cho chính quyền cộng hòa. Người Miền Bắc coi những người cùng dòng máu này là những kẻ thù địch. Thật oan cho họ khi họ không phải là những người cầm súng hoặc tham gia gián tiếp vào các hành động quân sự...”[6] (Hết trích).

Đó cũng chính là nhận định của nhà nghiên cứu Trung Quốc Hà Cấn trong tác phẩm “Mao chủ tịch của tôi”, tạm dịch như sau. Xin trích:

"Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ đạo cần phải thanh trừng bọn chống đối nhân dân khi các thành phố được giải phóng trong cuộc tổng nổi dậy tết 1968, chúng không có lợi cho lực lượng cách mạng vào tiếp quản thành phố. Hồ Chủ tịch đã học theo cách làm của Mao Chủ Tịch khi Trung quốc tiến hành Vạn lý Trường Chinh….”. Qua đây chúng ta thấy chính ông Hồ học theo sách lược của Mao để “thanh trừng “ cái gọi là bọn chống đối nhân dân. Họ là những người làm hành chính, nhân dân vô tội như tôi đã chứng minh ở phần trên. Vậy mà ông Hồ đã học theo thầy ông ta là Mao để đem lại kết quả bi thương cho xấp sỉ 5000 người dân vô tội ở Huế.[7] (Hết trích).

Đan xen giữa những ý kiến và nhận định đó, chúng ta cũng không quên đọc lại những tâm tình hối hận cách hiếm hoi và muộn màng của những người có thể được coi là tác nhân trực tiếp của tấn thảm kịch Mậu Thân tại Huế. Xin trích:

Ngày 12 tháng 7 năm 1997, Hoàng Phủ Ngọc Tường[8] trả lời câu hỏi của nhà văn Thụy Khuê về sự liên quan của ông đối với vụ Thảm sát Tết Mậu Thân…và ông cũng thừa nhận Thảm sát Tết Mậu Thân là có thật chứ chẳng phải “Mỹ Ngụy” nào dàn dựng: “Điều quan trọng còn lại tôi xin ngỏ bầy ở đây, với tư cách là một đứa con của Huế, đã ra đi và trở về, ấy là nỗi thống thiết tận đáy lòng mỗi khi tôi nghĩ về những tang tóc thê thảm mà nhiều gia đình người Huế đã phải gánh chịu, do hành động giết oan của quân nổi dậy trên mặt trận Huế năm Mậu Thân. Đó là một sai lầm không thể nào biện bác được, nhìn từ lương tâm dân tộc, và nhìn trên quan điểm chiến tranh cách mạng”.

Khi được hỏi ai là những người phải chịu trách nhiệm, Hoàng Phủ Ngọc Tường phát biểu “Nhưng tôi tin rằng đây là một sai lầm có tính cục bộ, từ phía những người lãnh đạo cuộc tấn công Mậu Thân ở Huế” và tiếp tục nêu thêm chi tiết chính Đại tá Lê Minh, tư lệnh chiến dịch Huế Mậu Thân thừa nhận trong tạp chí Sông Hương “Dù bởi lý do nào đi nữa, thì trách nhiệm vẫn thuộc về những người lãnh đạo mặt trận Mậu Thân, trước hết là trách nhiệm của tôi.”[9]

Cuộc chiến tranh Nam Việt Nam đã khép lại 43 năm rồi; nhưng vết thương chiến cuộc huynh đệ tương tàn vẫn còn mưng mủ. Đặc biệt, kỷ niệm thương đau của mùa xuân Mậu Thân 50 năm về trước lại đang ùa về với bao nhiêu nhức nhối, tủi hờn.

Sở dĩ như thế cũng tại vì ý thức hệ Cọng sản và chế độ đảng trị chính là một bức tường mãi mãi ngăn chia tâm hồn những người con của mẹ Việt Nam. Chính người cọng sản đã đối xứ bạo tàn, hèn hạ và không còn chút tình tự dân tộc với những ai không đi chung con đường cọng sản với họ; và vì thế, ngoài những kẻ được cọng sản ban cho đặc quyền đặc lợi cố bám giữ chế độ độc tài đảng trị nầy để tồn tại và vinh thân phì gia; còn ngoài ra, chẳng có một con người có ý thức và lương tâm ngay chính nào đi theo hay chấp nhận cọng sản.

Nếu đem so sánh cách đối xử của phe chiến thắng Miền Bắc với phe chiến bại Miền Nam của thời nội chiến Mỹ quốc, quả thật thấy thèm làm sao.

Sở dĩ có một nước Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ hùng mạnh, thống nhất như hôm nay, vì 153 năm trước họ đã có một cuộc chấm dứt chiến tranh như thế nầy. Xin trích:

Cách đây đúng 150 năm, Tướng Robert E Lee của quân đội miền Nam đầu hàng Tướng Ulysses Grant của quân đội miền Bắc, đánh dấu kết thúc cuộc nội chiến Hoa Kỳ đã làm hơn 7 trăm ngàn người thiệt mạng. Sở dĩ gọi là chiến tranh Nam Bắc là vì cuộc chiến diễn ra giữa hai phe: phe miền Bắc (còn gọi là phe liên bang) đứng đầu là Tổng thống Lincoln chủ trương xóa bỏ buôn bán nô lệ người da đen và phe miền Nam chống lại chủ trương này.

Cuộc chiến Nam Bắc của Mỹ thường được nhắc tới qua những trận đánh đẫm máu giữa quân đội của hai phe: quân miền Bắc do tướng Ulysses Simpson Grant chỉ huy và quân miền Nam do tướng Robert Edward Lee cầm đầu. Tuy tướng Lee đã nhiều lần tấn công và gây tổn thất khá nặng cho đội quân của tướng Grant nhưng quân miền Bắc được sự hỗ trợ to lớn từ ngân sách liên bang và chiêu mộ được thêm nhiều quân số từ những người nô lệ da đen vừa được giải phóng nên cuối cùng quân miền Nam của tướng Lee phải chấp nhận thua trận…

Đến ngày hẹn, tướng Lee bận một bộ lễ phục mới tinh và đeo kiếm, còn tướng Grant xuất hiện muộn hơn trong bộ đồ tác chiến thường ngày còn dính bùn đất hành quân. Hai người ngồi trong phòng khách của ông Mc. Lean và hàn huyên thân mật về những kỷ niệm quân ngũ trong cuộc chiến tranh Mexico. Câu chuyện lâu đến nỗi tướng Lee sốt ruột, chủ động đề cập đến “mục đích buổi gặp gỡ của chúng ta ngày hôm nay là bàn về việc đầu hàng”. Tướng Grant bèn lấy cây bút chì và tờ giấy viết vội những điều khoản và trao cho tướng Lee, trong đó có những nội dung nói về binh lính miền Nam:

1. Không bị coi là phản quốc và không phải ở tù.

2. Chính phủ coi binh lính miền Nam là những công dân bình thường nếu họ chấp hành tốt luật lệ.

3. Được mang ngựa và lừa về nhà để giúp gia đình cày cấy vào mùa xuân.

Sau khi xem qua những điều tướng Grant vừa viết, tướng Lee nói: “Những điều này sẽ có tác động tốt đến quân sĩ của tôi. Chúng sẽ góp phần quan trọng trong việc hòa giải dân tộc chúng ta.” Tướng Lee cho biết ông sẽ trao trả những tù binh miền Bắc vì ông không có đủ lương thực cho họ. Tướng Grant đáp lại rằng ông sẽ gửi ngay cho binh lính miền Nam 25.000 phần lương thực khô. Ông cũng ra lệnh cho in 28.231 giấy phóng thích cho binh lính miền Nam.

Khi tin phe miền Nam đầu hàng bay đến doanh trại, quân miền Bắc định bắn đại pháo chào mừng. Tướng Grant ra lệnh ngưng ngay lập tức các hoạt động ăn mừng. Ông nói với các sĩ quan dưới quyền: “Chiến tranh đã kết thúc. Giờ đây họ đã là đồng bào của chúng ta”. Ông cho rằng hai bên không còn là kẻ thù, và cách tốt đẹp nhất để bày tỏ niềm vui của miền Bắc là không vui mừng trước thất bại của miền Nam.

Ngày 12 tháng 4 năm 1865, quân đội của tướng Lee tiến vào ngôi làng Appomattox để giao nộp vũ khí. Tướng Joshua L.Chamberlain của miền Bắc được chỉ định tiếp nhận binh sĩ qui hàng. Trước hàng quân miền Bắc nghiêm chỉnh, ông nhìn những binh sĩ miền Nam bại trận đi vào làng với cảm xúc dâng trào. Sau này ông viết lại: “Giây phút đó làm tôi thực sự xúc động. Tôi quyết định đánh dấu sự kiện này bằng một hành động, không gì khác hơn là giơ tay chào kiểu nhà binh.. ..”

Sau đó tất cả hàng ngũ quân miền Bắc thắng trận từ đơn vị này đến đơn vị khác đều nghiêm chỉnh giơ tay chào kiểu nhà binh. Vị tướng dẫn đầu đoàn quân miền Nam đầu cúi xuống trong buồn bã, chợt nhận ra và ngồi thẳng lại trên lưng ngựa, giơ tay chào đáp lễ. Ông ra lệnh cho các đơn vị theo sau tuân theo nghi lễ quân sự khi đi ngang qua đoàn quân miền Bắc. Không có kèn thắng trận, không có tiếng trống, tiếng hô, tiếng reo hò mừng chiến thắng, không một lời nói hay tiếng xì xầm… Một sự im lặng đến nghẹt thở.

Từ sáng sớm đến chiều tối, những người lính miền Nam đều giơ tay chào khi đi ngang qua hàng quân miền Bắc cũng đang giơ tay chào. Họ giao nộp vũ khí, những lá cờ trận rách tơi tả của miền Nam và trở về quê. Gần 100.000 quân miền Nam đã qui hàng ở làng Appomattox. Vài ngày sau tất cả rời khỏi nơi này, ngôi làng trở lại cuộc sống bình thường…”[10]

Đất nước của người ta chỉ là một “Hiệp Chủng”, là các dân tộc “năm cha bảy mẹ” quy tụ lại, chớ làm gì có được “một mẹ trăm con” với “4000 năm văn hiến” như dân Việt chúng ta đâu! Thế mà Việt Nam chúng ta, đã nửa thế kỷ rồi, đằng sau cuộc chiến huynh đệ tương tàn chỉ còn lại một sự oái ăm, vô nghĩa, “thêm hận thù và xa dần ăn năn”, như cách diễn tả của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trong ca khúc “Hát trên những xác người”:

Chiều đi qua Bãi Dâu, hát trên những xác người

Tôi đã thấy, tôi đã thấy,

Trên con đường, người cha già ôm con lạnh giá

Chiều đi qua Bãi Dâu, hát trên những xác người

Tôi đã thấy, tôi đã thấy,

Những hố hầm đã chôn vùi thân xác anh em.

Mẹ vỗ tay reo mừng chiến tranh

Chị vỗ tay hoan hô hòa bình

Người vỗ tay cho thêm thù hận

Người vỗ tay xa dần ăn năn.

Dân tộc nào, đất nước nào cũng phải đi qua con đường lịch sử mà thời gian chiến tranh, loạn lạc, máu đổ đầu rơi gần như dài hơn là những tháng năm yên vui thái bình. Nhân việc nhà nước Cọng Sản Việt Nam tổ chức mừng kỷ niệm “50 năm chiến thắng Mậu Thân, chợt nhớ mấy câu thơ của Tào Tùng cảm khái một thời chiến tranh của đất nước Trung Hoa đời Đường Hi Tông (873-888). Bài Kỷ Hợi Tuế:

Kỷ Hợi Tuế

Trạch quốc giang sơn nhập chiến đồ

Sinh dân hà kế lạc tiều tô

Bằng quân mạc thoại phong hầu sự

Nhất tướng công thành vạn cốt khô

Bản dịch của Nguyễn phước Hậu:

Năm Kỷ Hợi

Giặc lan tràn xứ có sông hồ

đâu để dân đen sống ấm no.

Anh chớ luận bàn hầu bá nữa

thành công một tướng, vạn xương khô.

Vâng, để có được những “ông tướng cọng sản “ăn trên ngồi trước”, những ngài cán bộ cọng sản giàu có quyền uy như hôm nay, mẹ Việt Nam đã “cúng” cho cái “ngai vàng cọng sản” không phải “vạn xương khô” mà hàng bao nhiêu triệu sinh linh Việt Nam ưu tú !

Cho nên, ngày kỷ niệm “Kim Khánh” Mậu Thân nầy và những mùa xuân kế tiếp, người dân Việt chắc vẫn còn nghe mãi một lời ca dao:

Mậu Thân là Mậu Thân nào,
Chiến công xác lính, tự hào máu dân !

Trần Đoan Hùng

Những ngày cuối năm Đinh Dậu

[1] Câu này nói về việc vua Tự Đức xây thành Vạn Niên cơ tức Khiêm Lăng (Hay còn gọi là Lăng Tự Đức) làm cho binh lính và thợ thuyền nhiều người phải bỏ mạng. Năm 1866 binh lính và thợ thuyền ở đây đã nổi dậy làm cuộc khởi nghĩa dưới sự lãnh đạo của anh em Đoàn Hữu Trưng nhưng cuộc khởi nghĩa này đã thất bại.

Nguồn: Mã Giang Lân, Tục ngữ và ca dao Việt Nam, NXB Giáo dục, 1999 (tái bản lần thứ 5).

[2] Bài phát biểu trong cuộc Hội thảo khoa học cấp quốc gia do Bộ Quốc phòng, Ban Tuyên giáo Trung ương và Thành ủy TP Hồ Chí Minh đã phối hợp tổ chức ngày 29-12-2017 tại Thành phố Hồ Chí Minh để kỷ niệm 50 năm cái gọi là “cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968” với đề tài “Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 - Bước ngoặt quyết định và bài học lịch sử”.

[3] Nhà văn Phạm Đình Trọng, tên và bút danh Phạm Đình Trọng, sinh năm 1944 tại Hải Phòng. Ông sáng tác nhiều thể loại như truyện ngắn, ký… Đã từng đạt giải nhì cuộc thi bút ký Báo Văn nghệ - Hội Nhà văn tổ chức (1987).

[4] Phạm Đình Trọng, bài viết: “Tết Mậu Thân 1968 nhìn từ một nhà văn cọng sản ở Hà Nội”. Nguồn:

https://nhatbaovanhoa.com/a692/tet-mau-than-1968-nhin-tu-mot-nha-van-dang-vien-cong-san-o-ha-noi

[5] Blogger Đặng Chí Hùng, tên thật là Phạm Mạnh Hùng, là một nhà báo tự do ở Việt Nam, đã từng công bố những bài viết “Những sự thật không thể chối bỏ”, “Những sự thật cần phải biết” và “Chúng ta phải làm gì” trên trang mạng Dân Làm Báo, với những tài liệu và bằng chứng về các lãnh tụ CSVN, tấn công trực diệnvào chế độ cầm quyền hiện nay. Bị Hà Nội truy nã, ông trốn sang Thái Lan. Ngày 11/12/2013, theo yêu cầu của mật vụ CSVN, cảnh sát Thái Lan đã bắt giữ ông. Sự can thiệp của TNS Ngô Thanh Hải với văn phòng UNHCR để bảo vệ ông Hùng đã có kết quả. Ngày 8 tháng 1, 2014, văn phòng Cao Ủy Tị nạn Liên hiệp quốc (UNHCR) ở Thái Lan đã gửi đến văn phòng của TNS Ngô Thanh Hải một văn thư cho biết họ đã công nhận ông Phạm Mạnh Hùng là một người tị nạn theo quy chế của UNHCR. Nguồn: http://ydan.org/showthread.php?t=25651

[6] Đặng Chí Hùng, bài viết: Những sự thật không thể chối bỏ (Phần 14) Ai làm cho Huế đau thương.

Nguồn: http://danlambaovn.blogspot.com/2012/08/nhung-su-that-khong-choi-bo-phan-14-ai.html

[7] Tài liệu đã dẫn trên. (Đặng Chí Hùng, bài viết: Những sự thật không thể chối bỏ).

[8] Hoàng Phủ Ngọc Tường (sinh 1937), nhà văn. Trước dạy học tại trường Quốc Học Huế; sau thoát ly hoạt động Cách mạng. Bị coi là “một trong những tác nhân chính” trong vụ thảm sát Mậu Thân tại Huế.

[9] Trần Trung Đạo, bài viết: HÃY NÓI TRƯỚC NGÀY CHẾT. Nguồn: danlambaovn.blogspot.com

[10] Phỏng theo Mercy at Appomattox (William Zinsser) – Reader’s Digest. Nguồn: http://daminhvn.net/suy-tu-nghien-cuu/nguoi-my-ket-thuc-cuoc-noi-chien-nam-bac-my-ra-sao-14521.html

 

Hằng năm vào ngày thứ Tư lễ Tro trong Giáo Hội Công Giáo, năm nay vào ngày 14.02.2018, khởi sự một mùa phụng vụ khác: mùa chay thánh, mùa ăn năn thống hối, mùa phụng vụ áo tím.

Trong dòng lịch sử phụng vụ

Ngày thứ Tư lễ Tro, từ thế kỷ 11. thời Đức Giáo Hoàng Urban II. , có tập tục lễ nghi xức tro cho người tín hữu Chúa Kitô trong thánh lễ.

Vị chủ tế lễ nghi xức tro vẽ hình thập gía trên trán, hay xức trên đỉnh đầu người lãnh nhận tro ,đang khi đọc lời :

„ Hỡi người hãy nhớ mình được trạo dựng từ bụi tro, và sẽ trở về bụi tro“

Hay lời: „ Hãy trở về và tin vào phúc âm“

Từ thế kỷ 12. qui định tro được đốt ra từ cành lá ngày lễ Lá năm trước. Tro được làm phép sau phúc âm và sau đó được phân chia xức cho mọi người đến tham dự lãnh nhận trong thánh đường ngày hôm đó.

Tro bụi là hình ảnh nói lên sự chóng qua, sự không có giá trị, đồng thời cũng diễn tả sự ăn năn thống hối.

Tro bụi ngày xưa cũng được dùng chùi để rửa xoong nồi bằng nhôm, sắt, đồ sành sứ… Vì thế cũng là hình ảnh về sự thanh tẩy tâm hồn.

Mùa chay bắt đầu từ ngày thứ Tư lễ Tro kéo dài 40 ngày cho tới ngày mừng lễ Chúa Giêsu Kitô sống lại.

Trong ý nghĩa 40 ngày chay tịnh

Con số 40 là con số Kinh Thánh. Con số 40 trong Kinh Thánh nói đến là thời gian thử thách, thanh luyện nên thuần thục trưởng thành, thời gian chín mùi cho quyết định và một khởi đầu mới.

Kinh Thánh thuật trận đại hồng thủy kéo dài 40 đêm ngày, Thánh tiên tri Mose ở trên núi Sinai 40 ngày diện kiến trước Thiên Chúa để được lãnh nhận 10 giới rân của Chúa ban cho, Tiên tri Elija trải qua cuộc hành trình 40 ngày, 40 đêm băng qua sa mạc đến núi Horeb gặp Chúa, dân Israel trên đường từ Aicập đã đi 40 năm băng qua sa mạc, rừng rú trở về đất nước Thiên chúa hứa ban. Và Chúa Giêsu Kito cũng đã sống trải qua 40 ngày ăn chay cầu nguyện trong hoang địa sa mạc trước khi ra đi rao giảng nước Thiên Chúa.

Ngay từ thế kỷ 4. Công đồng Nicea đã ấn định 40 ngày mùa chay cho đến ngày mừng lễ Chúa Giêsu sống lại, là thời gian chuẩn bị cho tân tòng, người lớn xin nhập đạo Công Giáo nhận lãnh bí tích rửa tội, cũng như ôn nhớ lại bí tích rửa tội cùng ăn năn thống hối. Con số 40 là hình ảnh cho thời gian sự trở về và bắt đầu một khởi đầu mới.

Theo truyền khẩu dân gian, vào ngày thứ Tư lễ tro qủy dữ, ngày xưa cũng đã là một thiên thần bên ngai Thiên Chúa, nhưng vì tội kiêu ngạo quay lưng chống lại Thiên Chúa, nên bị đuổi đẩy ra khỏi thiên đàng trên trời.

Trong nếp sống tâm linh

Việc ăn chay, xức tro mặc áo vải thô để tỏ lòng thống hối có nguồn gốc từ thời xa xưa trong Kinh Thánh

„ Tin báo đến cho vua Ni-ni-vê; vua rời khỏi ngai, cởi áo choàng, khoác áo vải thô, và ngồi trên tro.“ ( Tiên tri Giona 3,6)

„Tôi ăn chay, mặc áo vải thô và rắc tro lên đầu rồi ngẩng mặt lên Chúa Thượng là Thiên Chúa, để dâng lời khẩn nguyện nài van.“ ( Tiên tri Danien 9,3).

Vào thời xa xưa trong Giáo hội cũng có tập tục mùa chay ăn năn thống hối mặc áo vải thô, xức tro. Nhưng từ thế kỷ thứ 10. tập tục này bị quên lãng không còn nữa. Thay vào đó chỉ có xức tro ngày thứ tư lễ tro và ăn chay, cầu nguyện cùng làm việc bác ái giúp người nghèo khổ.
______________

Hằng năm vào mùa chay, các Đức Giáo Hoàng thường đều gửi một thông điệp cho toàn thể Giáo Hội. Năm nay, thông điệp mùa chay có chủ đề „ Vì sự ác lan tràn, nên lòng mến của nhiều người sẽ ra nguội lạnh.” (Mt 24:12).

Đức Giáo Hoàng vạch ra một trong những nguyên đưa đến sự nguội lạnh băng gía trong đời sống: gây ô nhiễm mang đến sự dữ nơi môi trường sinh sống.

„ Chính thiên nhiên cũng trở thành một chứng tá im lặng cho sự băng giá lòng mến này. Trái đất bị đầu độc bởi rác rưởi người ta loại ra vì xem thường hoặc vì tư lợi cá nhân. Các vùng biển, chính chúng cũng bị ô nhiễm, vùi chôn thi hài của cơ man các nạn nhân bị đắm tàu do nạn di cư cưỡng bách. Thiên đàng trần thế, theo kế hoạch của Thiên Chúa, được tạo ra để hát vang những lời tán tụng Ngài, lại bị gầm rú bởi các động cơ đang đổ xuống như mưa các khí cụ của sự chết.

Lòng mến cũng có thể trở nên băng giá trong cộng đồng của chúng ta. Trong Tông Huấn Niềm Vui Phúc Âm, tôi đã tìm cách mô tả những dấu chỉ hiển nhiên nhất về tình trạng thiếu lòng mến này: đó là thói ích kỷ và sự lười biếng tinh thần, chủ nghĩa bi quan vô sinh, cám dỗ tự quy chiếu, chiến tranh không dứt giữa chúng ta và cái não trạng trần tục khiến chúng ta chỉ quan tâm đến vẻ bề ngoài, và do đó giảm bớt nhiệt tình truyền giáo của chúng ta. [4]“

Và ngài suy niệm về chay tịnh mang đến hiệu qủa chữa lành vết thương tâm linh:

„ Chay tịnh làm yếu đi xu hướng bạo lực của chúng ta; nó giải giới chúng ta và trở thành một cơ hội quan trọng cho sự tăng trưởng. Một mặt, chay tịnh cho phép chúng ta trải nghiệm những gì mà người nghèo khó và đói khát phải chịu đựng. Mặt khác, chay tịnh thể hiện sự đói khát thiêng liêng của chúng ta và lòng khao khát cuộc sống trong Chúa. Chay tịnh thức tỉnh chúng ta. Nó làm cho chúng ta chú ý hơn đến Thiên Chúa và người láng giềng của mình. Chay tịnh làm sống lại trong ta mong muốn vâng lời Thiên Chúa, là Đấng duy nhất có thể thỏa mãn cơn đói của chúng ta.“ ( Đức Giáo Hoàng Phanxico, Thông điệp mùa chay 2018).

Thứ Tư lễ Tro 2018
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long

 

Giải đáp phụng vụ: Làm phép nước thánh ngoài Thánh lễ được không?

Nói thêm về nghi thức chúc bình an.

Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.

Hỏi: Trong Phụ lục II của Sách Lễ Rôma, chữ đỏ cho “nghi thức làm phép và rảy nước thánh” có câu: "Nếu nghi thức này được cử hành trong Thánh Lễ [...]" (số 1). Thưa cha, câu này có ngụ ý rằng nghi thức này có thể được cử hành bên ngoài Thánh Lễ không? Các chữ Latinh của chữ đỏ này là "Si ritus intra Missam peragitur [...]". Một lần nữa, điều này dường như ngụ ý rằng Giáo hội dự liệu là nghi thức này có thể được cử hành bên ngoài Thánh lễ (extra Missam) cũng như trong Thánh lễ (intra Missam). Cha có tin rằng có thể cử hành nghi thức này độc lập với Thánh Lễ chăng, nói cách khác, như một nghi thức đứng một mình riêng lẻ chăng? Nếu thế, một thầy phó tế có thể cử hành nghi thức trong trường hợp này chăng? Nếu không, xin cha giúp con hiểu tại sao không? Nói cách khác, nếu nghi thức chỉ được cử hành trong Thánh lễ, tại sao chữ đỏ lại cần thiết nói như vậy? Dường như việc cử hành nghi thức này cho phép sử dụng nước thánh với muối trong việc sử dụng phụng vụ sau Công đồng Vatican II không chỉ trong Thánh Lễ, nhưng một cách tổng quát. - D. B., Nolensville, Tennessee, Hoa Kỳ.

Đáp: Để giải thích câu trên, tôi nghĩ rằng chúng ta phải đọc nó trong bản văn gốc:

"1. Vào các ngày Chúa Nhật, nhất là trong mùa Phục Sinh, việc làm phép và rảy nước thánh như một sự nhớ lại Bí tích Rửa Tội có thể thỉnh thoảng diễn ra trong mọi nhà thờ và nhà nguyện, ngay cả trong các Thánh lễ vào chiều tối thứ bảy. Nếu nghi thức này được cử hành trong Thánh Lễ, thì nó sẽ thay thế cho nghi thức thống hối đầu Thánh lễ [...]".

Sau đó, khi nói đến việc trộn nước với muối, Sách Lễ nói:

"3. Nơi nào tập tục của người dân gợi ý bỏ muối vào nước làm phép, linh mục có thể làm phép muối, bằng cách đọc:

“Lạy Thiên Chúa toàn năng, chúng con khẩn khoản nài xin Chúa đoái thương lấy lòng nhân lành ban phúc + lành cho muối này, vì Chúa đã dùng ngôn sứ Ê-li-sa mà truyền dạy bỏ muối vào nước, để nước trở nên phong phú. Lạy Chúa, chúng con nài xin Chúa cho nước này đã được pha muối rảy tới đâu, thì đẩy lui mọi cuộc tấn công của quân thù, và được Thánh Thần Chúa luôn luôn hiện diện gìn giữ chúng con. Chúng con nguyện xin, nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.

"Kế đó, linh mục đổ muối vào trong nước, mà không nói thêm gì".

Ở đây dường như rằng mục đích của nhà soạn luật trong việc sử dụng câu "nếu nghi thức này được cử hành trong Thánh Lễ" có liên quan trực tiếp đến việc bỏ qua nghi thức sám hối.

Trong khi quả là đúng rằng cụm từ "trong Thánh Lễ" là dư thừa, vì điều này là rõ ràng từ ngữ cảnh, tôi nghi ngờ rất nhiều nếu nó có bất cứ điều gì liên quan đến khả năng liệu nghi thức này có thể xảy ra bên ngoài Thánh Lễ không. Nhà soạn luật không dùng Sách Lễ để ngầm đặt ra các quy tắc cho các ngữ cảnh khác.

Thật vậy, khi xác nhận cách giải thích này chúng ta thấy được khả năng và các quy tắc để cử hành thức làm phép và rảy nước thánh bên ngoài Thánh lễ, vốn được ghi trong một cuốn phụng vụ khác, đó là Sách Các Phép.

Cuốn sách này có chứa một nghi thức hơi khác so với nghi thức trong Sách Lễ, và đây là nghi thức diễn ra bên ngoài Thánh Lễ chứ không phải nghi thức được tìm thấy trong Sách Lễ. Xin mời đọc:

"1388. Trên cơ sở tục lệ lâu đời, nước là một trong các dấu hiệu mà Hội Thánh thường sử dụng để chúc lành cho các tín hữu. Nước thánh nhắc nhở các tín hữu của Chúa Kitô, Đấng được hiến cho chúng ta như phúc lành cao cả của Chúa, Đấng tự gọi mình là nước hằng sống, và người thiết lập phép rửa trong nước cho chúng ta, như là dấu chỉ bí tích của phúc lành mang ơn cứu độ.

"1389. Sự làm phép và rảy nước thánh thường diễn ra vào ngày Chúa Nhật, theo đúng nghi thức trong Sách Lễ Rôma.

"1390. Nhưng khi việc làm phép nước diễn ra bên ngoài Thánh Lễ, nghi thức được đưa ra ở đây có thể được sử dụng bởi một linh mục hay phó tế. Trong khi duy trì cấu trúc và yếu tố chính của nghi thức, vị chủ lễ nên chọn việc cử hành này tùy theo hoàn cảnh nơi chốn và những người tham dự.

"NGHI THỨC LÀM PHÉP NƯỚC

"1391. Vị chủ lễ bắt đầu với các lời này: "Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần". Tất cả làm dấu Thánh giá và thưa: "Amen".

"1392. Vị chủ lễ chào các người có mặt bằng các lời sau hoặc lời khác thích hợp, chủ yếu lấy từ Kinh thánh. 'Xin Thiên Chúa, Đấng đã nhờ nước và Thánh Thần ban cho chúng ta ơn tái sinh trong Chúa Kitô, ở cùng anh chị em'. Tất cả trả lời theo câu sau đây hay một thích hợp nào khác. 'Và ở cùng cha (thầy)'.

"1393. Như hoàn cảnh gợi ý, vị chủ lễ có thể chuẩn bị các người có mặt cho việc làm phép nước bằng các lời sau đây hoặc tương tự: "Việc làm phép nước này nhắc nhở chúng ta rằng Đức Kitô là nước hằng sông, và nhớ đến bí tích Thánh tẩy đã tái sinh chúng ta trong nước và Thánh Thần. Vậy mỗi khi được rảy nước thánh này hoặc dùng nước này để làm dấu thánh giá, khi vào nhà thờ cũng như lúc ở nhà, chúng ta hãy tạ ơn Chúa vì muôn hồng ân Người đã ban và xin người trợ giúp, để chúng ta biết kiên trì sống bí tích mà chúng ta đã tin và lãnh nhận".

Sau đó, là phần Phụng vụ Lời Chúa với các bài đọc. Tiếp đến, vị chủ lễ sử dụng một trong các kinh nguyện làm phép nước như sau:

"Chúng ta hãy cầu nguyện" Tất cả đều cầu nguyện trong thinh lặng, rồi vị chủ lễ dang tay và đọc lời nguyện làm phép:

"Lạy Chúa là Thiên Chúa toàn năng, chúng con chúc tụng Chúa đã đoái thương chúc phúc và canh tân chúng con trong Đức Kitô, chính Người là Nước hằng sông của ơn cứu độ chúng con. Xin Chúa cho chúng con khi được rảy hay dùng nước này, được sức mạnh Thánh Thần đổi mới trong tâm hồn và tiến bước trong đời sống mới. Nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Thưa: Amen”.

"1397. Hoặc là:

"Lạy Chúa là Cha chí thánh, xin đoái nhìn chúng con là những người được Con Chúa cứu chuộc và đã được tái sinh trong phép Thánh tẩy bởi nước và Thánh Thần. Xin Chúa thương cho những ai được rảy nước này, được đổi mới xác hồn và trong sạch phụng thờ Chúa. Nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.

Thưa: Amen”.

"1398. Hoặc vị chủ lễ nói:

"Lạy Chúa Chúa là Đấng tạo dựng muôn loài, bởi nước và Thánh Thần, Chúa đã ban cho vũ trụ vẻ đẹp của nó và làm cho chúng con nên giống hình ảnh Chúa. Thưa: Xin chúc lành và thanh luyện Hội Thánh của Chúa.

"Lạy Chúa Kitô, từ cạnh sườn bị đâm thâu của Chúa, Chúa đã ban cho chúng con các bí tích của Chúa như là nguồn suối cứu độ. Thưa: Xin chúc lành và thanh luyện Hội Thánh của Chúa.

"Lạy Chúa Thánh Thần, Đấng ban sự sống, từ giếng rửa tội của Hội Thánh, Chúa đã tạo chúng con nên thụ tạo mới trong dòng nước tái sinh. Thưa: Xin chúc lành và thanh luyện Hội Thánh của Chúa”.

"1399. Sau lời nguyện làm phép nước, vị chủ lễ rảy nước thánh lên các người hiện diện, trong khi một bài ca phù hợp được hát lên; nếu tiện, ngài có thể xướng các lời sau.

"Xin nước này nhắc nhở chúng ta phép rửa trong Chúa Kitô, Đấng đã cứu chuộc chúng ta nhờ sự chết và sự phục sinh của Ngưới. Thưa: Amen".

Mặc dù giống nhau về cấu trúc, nhưng có sự khác biệt rõ ràng giữa các nghi thức trong và ngoài Thánh Lễ. Trong Thánh lễ, không có Phụng Vụ Lời Chúa, như sẽ xảy ra sau đó. Các lời nguyện cũng khác nhau, vì các lời nguyện chứa trong Sách Lễ nhắc cách minh nhiên đến ngày Chúa Nhật mầu nhiệm Phục sinh, như trường hợp làm phép nước ngày Chúa Nhật.

Vì các lý do này, tôi có thể nói rằng nghi thức được tìm thấy trong Sách Lễ không nên được sử dụng bên ngoài Thánh lễ, nhưng bên ngoài thánh lễ nên dùng nghi thức trong Sách Các Phép.

Tuy nhiên, có thể có một ngoại lệ: sự làm phép và sử dụng muối. Không nhắc gì đến nghi thức này trong Sách Các Phép.

Theo như chúng ta đã thấy ở trên, Sách Lễ nói: "Nơi nào tập tục của người dân gợi ý bỏ muối vào nước làm phép, linh mục có thể làm phép muối, bằng cách đọc: [...]". Lời nguyện được sử dụng không liên quan đến Chúa Nhật hay mùa phụng vụ.

Trong khi đó, Sách Các Phép nói: "Như hoàn cảnh gợi ý, vị chủ lễ có thể chuẩn bị các người có mặt cho việc làm phép nước bằng các lời sau đây hoặc tương tự"

Tôi nghĩ rằng chữ đỏ sẽ cho phép đưa ra nghi thức làm phép bổ sung muối vào nước, nếu hoàn cảnh hoặc phong tục của nơi này gợi ý.

Nói cách khác, ở bất cứ nơi nào mà muối sẽ được trộn với nước bất cứ khi nào nghi thức làm phép nước được cử hành trong Thánh lễ ngày Chúa Nhật, thì cũng có thể làm như thế nếu nước thánh được làm phép ngoài Thánh lễ.

Tôi xin đi qua vấn đề khác. Sau bài trả lời của tôi ngày 30-1 về nghi thức chúc bình an, một đan viện trưởng Đông phương đã viết:

"Trong khi tôi đánh giá cao tính cổ xưa của nghi lễ Rôma trong nghi thức chúc bình an ngay trước khi Rước Lễ, tôi cũng sẽ nêu ra một tính cổ xưa tương tự trong nghi lễ Byzantine khi đặt nghi thức này ngay trước kinh Tin Kính, với lời nhắc của phó tế: “Anh chị em hãy yêu thương nhau, để với một lòng một ý chúng ta tuyên xưng”, và mọi người hoàn chỉnh câu "Cha, Con, và Thánh Thần, Ba Ngôi trong một yếu tính và không bị phân chia". Lý do là rằng chúng ta không thể tuyên xưng cùng một đức tin, ít nhất là 'tất cả chia sẻ một tấm bánh', nếu chúng ta không có bình an với nhau. Thật vậy, dựa vào Mt 5: 23-24, nơi tốt hơn cho chúc bình an trong nghi lễ Rôma nên là ngay trước dâng lễ vật hoặc, trong trường hợp của chúng tôi, phần Rước Lễ vật (Great Entrance). Trên nguyên tắc, tôi không có sự phản đối cụ thể đối với việc Rôma đặt vị trí của nghi thức chúc bình an (Pax); nhưng từ sự hỗn loạn ở nghi thức này, mà tôi đã chứng kiến trong các Thánh Lễ mà tôi đã tham dự, bạn đọc trước đây của cha dường như có một lý do đúng".

Mặc dù tôi không phải là một chuyên viên về phụng vụ Đông phương, và quả đúng là nghi thức chúc bình an nên được nhìn nhiều hơn trong bối cảnh của Mt 5: 23-24, cũng cần lưu ý rằng khái niệm bình an theo nghi lễ Rôma đến từ Chúa Kitô và bàn thờ là không thiếu.

Trong nghi lễ Byzantine, trước khi chúc bình an với các vị đồng tế và trước kinh Tin Kính, linh mục hôn đĩa thánh, chén thánh, và bàn thờ. Các linh mục đồng tế trao nhau nụ hôn bình an bằng cách hôn lên vai, và nói: "Xin Chúa Kitô ở với chúng ta”, rồi trả lời: "Ngài ở và sẽ ở với chúng ta”.

Nghi thức chúc hôn bình an sau dâng lễ vật cũng được tìm thấy trong các phụng vụ Đông phương khác. Thí dụ, truyền thống Đông Syria của Qurbana (Thánh Lễ) Syro-Malabar sử dụng kinh Tiến hiến (anaphora) cổ đại Addai và Mari, và đặt nghi thức chúc bình an vào đầu Kinh Nguyện Thánh Thể.

Sau một lời nguyện dẫn ngắn, mà linh mục chấp tay và cúi đầu đọc, ngài hôn bàn thờ, đạt chéo tay lên ngực và cầu nguyện:

"Chúng con dâng Chúa lời ngợi khen và tôn vinh, thờ phượng và tạ ơn, [làm dấu Thánh giá] bây giờ và mãi mãi. Thưa: Amen.

Ngài chúc lành cho cộng đoàn, nói: "Bình an Chúa ở cùng anh chị em". Thưa: "Và ở cùng cha”.

Sau đó, một trong các phó tế nhận chúc bình an từ vị chủ tế, và trao ban bình an cho các phó tế khác và cộng đoàn. Phó tế nói:

"Anh chị em thân mến, hãy chúc bình an cho nhau trong tình yêu Chúa Kitô”.

Tôi tin rằng, điểm chính là rằng không có nghi lễ quý trọng nào của Hội Thánh nhìn thấy sự trao đổi lời chúc bình an theo cách lối thuần túy con người, nhưng như một hồng ân đến từ Thiên Chúa.

Sự hỗn loạn mà một số bạn đọc của chúng tôi đôi khi quan sát được trong nghi lễ Rôma bắt nguồn, theo tôi nghĩ, từ việc tín hữu đã bỏ qua điểm quan trọng này: sự bình an mà chúng ta trao cho nhau là cơ bản một quà tặng của Chúa Kitô và một hoa trái của sự hy sinh của Người. (Zenit.org 13-2-2018)

Nguyễn Trọng Đa