THẦY GIẢNG ANRÊ PHÚ YÊN
TỬ ĐẠO TIÊN KHỞI CỦA GIÁO HỘI VIỆT
Tường trình về cuộc tử đạo vinh quang của Thầy giảng Anrê do linh mục Alexandre de Rhodes, SJ. (1-8-1644)
Mặc dầu chúng tôi hết sức khẩn khoản và dùng mọi lý lẽ trình với Quan Nghè Bộ, nhưng không thể nào làm cho quan tha mạng cho thày giảng Anrê vinh hiển. Thực vậy, Quan Nghè Bộ phàn nàn về các câu trả lời rất thẳng thắn của Thày giảng và nói: “Anh ta thật bạo gan khi trả lời với tôi rằng anh là Kitô hữu và tôn thờ Chúa Tể Trời Đất, và vì thế, anh sẵn sàng hiến mạng sống và chấp nhận mọi hình phạt người ta muốn ra cho anh! Vậy, Quan Nghè Bộ nói tiếp, vì anh điên dại đến độ nói năng như thế, nên anh phải chết”.
Bấy giờ chúng tôi thấy rằng, dù có vận động thế nào đi nữa để kéo dài cuộc sống trần thế của thày Anrê tốt lành này, thì đều là vô ích, bởi vì Chúa sớm ban cho thầy cuộc sống đời đời với vinh quang sung mãn của ngài; và chúng tôi có thể nói về thày rằng: “được nên hoàn thiện chỉ trong một thời gian ngắn, thì kể như thày đã hoàn tất một sự nghiệp lâu dài; quả thực linh hồn thày được Chúa chấp nhận” (Kn 4, 13-14)
Vậy chúng tôi đi đến nhà tù nơi thày bị giam giữ; tôi chúc mừng thày vì số phận cao cả dành cho thày, nhưng thày hết sức từ chối không chấp nhận lời chúc mừng đó và nói rằng người ta phải cầu nguyện cho thày để thày được Chúa ban lòng trung thành và biết ơn Chúa cho đến chết, lấy tình yêu đáp trả tình yêu. Và khi tôi hỏi thày xem có điều gì làm cho thày phải đau lòng, thày trả lời rằng thày không có điều gì phải hối tiếc cả, và tâm hồn thày rất hài lòng đến nỗi lòng ngực như nổ tung ra vì vui sướng. Và thày làm chứng cho những lời nói đó qua sự thanh thản của một nét mặt như thiên thần và nói rằng Thánh Thần Thiên Chúa ở trong linh hồn này của Thiên CHúa, đang biểu lộ ra cách nhãn tiền. Và vì thế, mắt đẫm lệ, họ xin thày cầu nguyện cho họ.
Dân chúng đến thật đông, cả Kitô hữu lẫn người lương. Đặc biệt những người lương này thật ngỡ ngàng khi thấy mọt việ chưa từng có trong xứ sở của họ : có người muốn chết vì Đạo và vì chân lý; đó là hoa quả đầu mùa của vùng đất này, và điều này càng quý hơn nữa, đến nỗi cả những người lương cũng khóc lên trước cảnh tượng ấy.
Vào lúc 5 giờ chiều, người ta điệu thày ra pháp trường, hay nói đúng hơn là dẫn đến nơi lãnh triều thiên tử đạo vinh quang. Tâm hồn mọi người cảm thấy se lại khi thấy nét mặt thanh thản của thày trong lúc bước đi, và bước chân của thày nhanh nhẹn đến nỗi chúng tôi phải chạy theo và vất vả lắm mới đuổi kịp thày.
Thày bước đi giữa toán lính, người thì mang giáo, người khác mang đao; và trên đường đi, thày Anrê phúc lộc lên tiếng dạy dỗ họ và chỉ cho họ con đường về Quê Trời. Tới nơi xử hồng phúc, thày Anrê tốt lành quì ngay gối xuống; thày chào từ giã các tín hữu, đồng thời khuyên bảo họ hãy trung thành với Thiên Chúa và tín thác trong niềm tin, “để bảo toàn tình bạn với Chúa cho đến hơi thở cuối cùng và cho tới muôn đời”; đó cũng là những lời thày lập đi lập lại nhiều lần. Và tại nơi xử, lính tháo gông cùm cổ thày và trói tay thày lại; một người trong bọn lính cầm giáo đâm một nhát từ đàng sau hông trái xuyên qua tới bên kia, trong khi vị tử đạo vinh quang kêu cầu Vị Chỉ Huy của mình là Chúa Giêsu Kitô. Khi thấy thày Anrê dũng cảm, bất khuất, chưa ngã gục vì nhát dao thứ nhất, chính người lính ấy đã bồi thêm cho thày nhát thứ hai, rồi nhát thứ ba, và các nhát giáo này xé tan phần lớn ngực của thày trong khi thày Anrê trung tín luôn mạnh mẽ kêu cầu Tên cực trọng Chúa Giêsu. Và khi đầu thày hơi ngả về bên phải, một tên lý hình khác, vớ hai nhát dao chém đứt cổ của thày, làm cho vị tử đạo diễm phúc ngã xuống về bên phải như một khúc cây, trong khi Tên cực thánh Giêsu còn vọng vang nơi cổ họng bị đâm thâu qua, máu vọt ra bên ngòai. Và thế là kết thúc cuộc tử đạo, vinh hiển biết bao, linh hồn diễm phúc này, được tiếp đón vào vinh quang đời đời.
Trích bài tường thuật cuả Cha Alexandre de Rhodes, SJ. Nhân chứng tại chổ của cuộc tử đạo, được viết ra ngày 1 tháng 8 năm 164, tức là 5 ngày sau kh I thày Anrê chịu tử đạo : Tài liệu lưu trữ tại Thư viện Ajuda, bọ sưu tập Dòng Tên tại Á Châu, cuốn 49/V/13, tờ 218v.-223.
TỬ ĐẠO TIÊN KHỞI CỦA GIÁO HỘI VIỆT
Tường trình về cuộc tử đạo vinh quang của Thầy giảng Anrê do linh mục Alexandre de Rhodes, SJ. (1-8-1644)
Mặc dầu chúng tôi hết sức khẩn khoản và dùng mọi lý lẽ trình với Quan Nghè Bộ, nhưng không thể nào làm cho quan tha mạng cho thày giảng Anrê vinh hiển. Thực vậy, Quan Nghè Bộ phàn nàn về các câu trả lời rất thẳng thắn của Thày giảng và nói: “Anh ta thật bạo gan khi trả lời với tôi rằng anh là Kitô hữu và tôn thờ Chúa Tể Trời Đất, và vì thế, anh sẵn sàng hiến mạng sống và chấp nhận mọi hình phạt người ta muốn ra cho anh! Vậy, Quan Nghè Bộ nói tiếp, vì anh điên dại đến độ nói năng như thế, nên anh phải chết”.
Bấy giờ chúng tôi thấy rằng, dù có vận động thế nào đi nữa để kéo dài cuộc sống trần thế của thày Anrê tốt lành này, thì đều là vô ích, bởi vì Chúa sớm ban cho thầy cuộc sống đời đời với vinh quang sung mãn của ngài; và chúng tôi có thể nói về thày rằng: “được nên hoàn thiện chỉ trong một thời gian ngắn, thì kể như thày đã hoàn tất một sự nghiệp lâu dài; quả thực linh hồn thày được Chúa chấp nhận” (Kn 4, 13-14)
Vậy chúng tôi đi đến nhà tù nơi thày bị giam giữ; tôi chúc mừng thày vì số phận cao cả dành cho thày, nhưng thày hết sức từ chối không chấp nhận lời chúc mừng đó và nói rằng người ta phải cầu nguyện cho thày để thày được Chúa ban lòng trung thành và biết ơn Chúa cho đến chết, lấy tình yêu đáp trả tình yêu. Và khi tôi hỏi thày xem có điều gì làm cho thày phải đau lòng, thày trả lời rằng thày không có điều gì phải hối tiếc cả, và tâm hồn thày rất hài lòng đến nỗi lòng ngực như nổ tung ra vì vui sướng. Và thày làm chứng cho những lời nói đó qua sự thanh thản của một nét mặt như thiên thần và nói rằng Thánh Thần Thiên Chúa ở trong linh hồn này của Thiên CHúa, đang biểu lộ ra cách nhãn tiền. Và vì thế, mắt đẫm lệ, họ xin thày cầu nguyện cho họ.
Dân chúng đến thật đông, cả Kitô hữu lẫn người lương. Đặc biệt những người lương này thật ngỡ ngàng khi thấy mọt việ chưa từng có trong xứ sở của họ : có người muốn chết vì Đạo và vì chân lý; đó là hoa quả đầu mùa của vùng đất này, và điều này càng quý hơn nữa, đến nỗi cả những người lương cũng khóc lên trước cảnh tượng ấy.
Vào lúc 5 giờ chiều, người ta điệu thày ra pháp trường, hay nói đúng hơn là dẫn đến nơi lãnh triều thiên tử đạo vinh quang. Tâm hồn mọi người cảm thấy se lại khi thấy nét mặt thanh thản của thày trong lúc bước đi, và bước chân của thày nhanh nhẹn đến nỗi chúng tôi phải chạy theo và vất vả lắm mới đuổi kịp thày.
Thày bước đi giữa toán lính, người thì mang giáo, người khác mang đao; và trên đường đi, thày Anrê phúc lộc lên tiếng dạy dỗ họ và chỉ cho họ con đường về Quê Trời. Tới nơi xử hồng phúc, thày Anrê tốt lành quì ngay gối xuống; thày chào từ giã các tín hữu, đồng thời khuyên bảo họ hãy trung thành với Thiên Chúa và tín thác trong niềm tin, “để bảo toàn tình bạn với Chúa cho đến hơi thở cuối cùng và cho tới muôn đời”; đó cũng là những lời thày lập đi lập lại nhiều lần. Và tại nơi xử, lính tháo gông cùm cổ thày và trói tay thày lại; một người trong bọn lính cầm giáo đâm một nhát từ đàng sau hông trái xuyên qua tới bên kia, trong khi vị tử đạo vinh quang kêu cầu Vị Chỉ Huy của mình là Chúa Giêsu Kitô. Khi thấy thày Anrê dũng cảm, bất khuất, chưa ngã gục vì nhát dao thứ nhất, chính người lính ấy đã bồi thêm cho thày nhát thứ hai, rồi nhát thứ ba, và các nhát giáo này xé tan phần lớn ngực của thày trong khi thày Anrê trung tín luôn mạnh mẽ kêu cầu Tên cực trọng Chúa Giêsu. Và khi đầu thày hơi ngả về bên phải, một tên lý hình khác, vớ hai nhát dao chém đứt cổ của thày, làm cho vị tử đạo diễm phúc ngã xuống về bên phải như một khúc cây, trong khi Tên cực thánh Giêsu còn vọng vang nơi cổ họng bị đâm thâu qua, máu vọt ra bên ngòai. Và thế là kết thúc cuộc tử đạo, vinh hiển biết bao, linh hồn diễm phúc này, được tiếp đón vào vinh quang đời đời.
Trích bài tường thuật cuả Cha Alexandre de Rhodes, SJ. Nhân chứng tại chổ của cuộc tử đạo, được viết ra ngày 1 tháng 8 năm 164, tức là 5 ngày sau kh I thày Anrê chịu tử đạo : Tài liệu lưu trữ tại Thư viện Ajuda, bọ sưu tập Dòng Tên tại Á Châu, cuốn 49/V/13, tờ 218v.-223.