1. Quân Ukraine tấn công vào Donbas, quân Nga cướp bóc tràn lan

Trong bản báo cáo sáng thứ Tư 14 tháng 9, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết các đơn vị Ukraine đang mở các cuộc tấn công dữ dội vào các khu vực Donetsk và Luhansk. Cơn sốt tháo chạy tiếp tục diễn ra.

Các đơn vị Ukraine đang tấn công mạnh xung quanh thành phố Bakhmut. Đáp lại, quân Nga mở các cuộc không kích nhằm chặn đà tiến của quân Ukraine. Pháo binh của Nga tiếp tục tấn công các khu định cư gần tiền tuyến trên khắp vùng Donetsk.

Phát ngôn nhân Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết:

“Trong ngày, kẻ thù đã thực hiện 2 cuộc tấn công bằng hỏa tiễn, 8 cuộc không kích và 13 cuộc tấn công từ các hệ thống pháo hỏa tiễn”.

Bộ Tổng tham mưu cho biết cũng có súng cối và xe tăng của Nga ở khu vực Zaporizhzhia.

Quân đội tuyên bố rằng tại các miền Luhansk, đã xảy ra cướp bóc lan rộng trong khi các lực lượng Nga rút lui.

Bộ Tổng tham mưu cho biết trên đường cao tốc Starobilsk-Luhansk, theo hướng Luhansk, “khoảng 300 xe hơi dân sự đã được phát hiện hầu hết do quân nhân Nga lái.” Họ biết quân Ukraine không dám pháo kích vào các xe hơi dân sự vì không thể chắc chắn là do người dân Ukraine hay do quân Nga lái.

Bộ Tổng tham mưu tuyên bố rằng ở phía nam, xung quanh thành phố Polohy, quân đội Nga cũng đang đánh cắp xe hơi của dân. Và ở Nova Kakhovka, thuộc vùng Kherson, người Nga “bắt đầu di dời ồ ạt đồ đạc và thiết bị gia dụng khỏi các khu định cư tạm thời bị bỏ hoang”.

Các phóng viên CNN đang có mặt ở thành phố Izium cho biết đã có nhiều bằng chứng về nạn cướp bóc ở Kharkiv và các khu vực Nga chiếm đóng trước đây.

Bộ Tổng tham mưu Ukraine cũng tuyên bố rằng quân đội Nga đang tăng tốc cho tốt nghiệp các sinh viên sĩ quan từ một số học viện của Bộ Quốc phòng, chẳng hạn như Trường Hải quân cấp cao Hắc Hải, để bù đắp cho sự thiếu hụt sĩ quan cấp cơ sở.

Bộ Tổng tham mưu khẳng định: “Sự thiếu hụt các chỉ huy cấp chiến thuật là do các sĩ quan dự bị từ chối ký hợp đồng trong bối cảnh những sự kiện gần đây. Tinh thần và trạng thái tâm lý của quân địch tiếp tục xuống dốc. Một số lượng đáng kể quân nhân không trở lại các đơn vị quân đội sau khi kết thúc kỳ nghỉ của họ.”

2. Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết lực lượng Nga đã mất hàng trăm thiết bị trong cuộc rút lui ở Kharkiv

Nhiều hình ảnh và video đã xuất hiện trong những ngày gần đây về cảnh xe tăng, xe bọc thép và các thiết bị quân sự khác bị quân đội Nga bỏ rơi trong cuộc rút lui vội vã khỏi khu vực Kharkiv.

Trong khi những thiệt hại đó khó có thể định lượng, rõ ràng là người Nga đã thiệt hại rất nghiêm trọng về thiết bị, bao gồm cả những thiết bị hiện đại. Các nhà phân tích cho rằng, chẳng hạn, một sư đoàn xe tăng Nga có thể đã mất một nửa sức mạnh chiến đấu.

Theo Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine, chỉ trong một tuần bắt đầu từ ngày 6 tháng 9, riêng tại vùng Kharkiv 590 thiết bị của Nga đã bị phá hủy.

“Tổn thất của địch theo kiểm đếm sơ bộ là 86 xe tăng và 158 xe chiến đấu bọc thép, 106 hệ thống pháo, 159 xe và 46 đơn vị thiết bị khác.”

Phát ngôn nhân Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine nhấn mạnh rằng đây chỉ là các thiết bị của Nga bị phá hủy. Bên cạnh đó, còn một con số đông đảo chưa thể kiểm đếm các xe tăng, thiết giáp và các thiết bị khác bị bỏ lại còn nguyên vẹn.

Nhóm độc lập Oryx đã đối chiếu thiệt hại của Nga kể từ khi chiến dịch bắt đầu - cho biết họ đã xác minh mức gia tăng đáng kể các thiệt hại của các đơn vị Nga so với tháng Tám. Hầu hết đã phát sinh ở Kharkiv, mặc dù người Nga cũng đã mất một số đáng kể các thiết bị ở Kherson và Donetsk.

Chỉ trong một ngày, 11/9, Oryx ước tính rằng các lực lượng Ukraine đã phá hủy, làm hư hỏng hoặc tịch thu 102 thiết bị của Nga, bao gồm 23 xe tăng, 13 xe bọc thép chở quân và 25 xe chiến đấu bộ binh. Ngày hôm sau, người Nga mất thêm 99 thiết bị khác, theo dữ liệu của Oryx.

Oryx cho biết họ chỉ tính những tổn thất quan sát được và có thể xác minh được trong dữ liệu của mình, và nhấn mạnh rằng tỷ lệ tổn thất thực có thể cao hơn nhiều.

Theo số liệu trung bình do Oryx tổng hợp, trong tuần thứ hai của tháng 9, các lực lượng Nga mất trung bình hơn 60 thiết bị mỗi ngày, so với khoảng 15 thiết bị mỗi ngày trong tuần cuối cùng của tháng 8. Đó là tỷ lệ tổn thất cao nhất kể từ một số nỗ lực thảm khốc để vượt qua sông Siverskyi Donets vào tháng Năm.

Một số thiết bị dường như thuộc về Lực lượng dân quân nhân dân Luhansk chứ không phải lực lượng chính quy của Nga và có thể đã cũ hơn. Nhưng một lượng đáng kể các thiết bị hiện đại cũng bị mất.

Các hình ảnh định vị địa lý cho thấy một số xe tăng T-80 nằm trong số những xe bị hư hỏng hoặc bị phá hủy, cũng như các phương tiện rà phá bom mìn và xe bọc thép chở quân.

Hôm thứ Hai, nhà phân tích quân sự Rob Lee thuộc Khoa Nghiên cứu Chiến tranh tại Đại học King's College London đã tweet rằng video cho thấy những chiếc T-80, thiết giáp và các phương tiện khác đã bị vô hiệu hóa. Lee sau đó đã tweet: “Sư đoàn xe tăng số 4 của Nga đã mất hai trung đoàn xe tăng. Với tổn thất gần đây nhất ở Izium, nó đã mất gần một trung đoàn xe tăng biến thể T-80U ở Ukraine, hoặc một nửa tổng số xe tăng hiện đại của sư đoàn này. “

Ukraine Weapons Tracker, công ty chuyên phân tích hình ảnh từ các phương tiện truyền thông xã hội chính thức, cho biết tại một địa điểm duy nhất gần Izium, “chúng tôi đếm được không dưới 9 xe tăng T-80U và T-80BV”.

Một số thiết bị chuyên dụng khác cũng bị mất, trong đó có đài radar Zoopark-1 chuyên theo dõi các vị trí hỏa lực của đối phương. Các video khác cho thấy các binh sĩ Ukraine khoe các hệ thống hỏa tiễn đất đối không tầm ngắn Tor và Osa của Nga bị bắt ở khu vực Kharkiv. Ngoài ra còn có hình ảnh máy bay không người lái Orlan-10 của Nga được lực lượng Ukraine tịch thu, còn nguyên không bị hư hại.

Một số nhà phân tích tin rằng các lực lượng Nga đã bỏ lại thiết bị vì nhiều lý do, trong đó có cả lý do thiếu nhiên liệu. Kupiansk là đầu mối hậu cần của quân Nga, mất Kupiansk, tình trạng hậu cần của quân Nga giờ đây là một vấn đề trầm trọng.

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh:

“Quân đội Nga có thể đã rút lui khỏi khu vực một cách quá vội vàng và các bài đăng trên mạng xã hội cho thấy xe tăng và các thiết bị quân sự hạng nặng khác bị bỏ rơi gần Izium, điều này cho thấy rằng quân đội Nga đã không tổ chức một cuộc rút lui trong trật tự như Bộ Quốc Phòng Nga tuyên bố”.

Nỗi sợ hãi HIMARS cũng đã khiến các binh sĩ Nga quyết định bỏ xe tăng chuyển qua các phương tiện giao thông khác cho chắc ăn. Họ cướp xe hơi của dân chúng, cả xe gắn máy và xe đạp. Không cướp được thì chạy bộ.

Việc mất quá nhiều thiết giáp và các thiết bị khác cũng có thể làm phức tạp thêm nhiệm vụ tái thiết các đơn vị và hình thành tuyến phòng thủ mới của quân Nga trong khu vực Luhansk.

3. Hoa Kỳ lo ngại Nga có thể sử dụng cuộc xung đột Armenia, Azerbaijan để tạo ra sự phân tâm

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “U.S. Concerned Russia May Use Armenia, Azerbaijan Conflict as 'Distraction'“, nghĩa là “Hoa Kỳ lo ngại Nga có thể sử dụng xung đột Armenia, Azerbaijan để tạo ra sự phân tâm.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Giữa thời điểm hỗn loạn đối với cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, các nhà lãnh đạo Mỹ đã bày tỏ lo ngại rằng Nga có thể xúi giục các cuộc xung đột khác để đánh lạc hướng khỏi những thất bại gần đây.

Trong tuần qua, Nga đã phải chịu một trong những thất bại lớn nhất trong cuộc xâm lược kéo dài, khi các lực lượng của Ukraine tiến hành một cuộc phản công thành công và giải phóng một số khu vực quan trọng ở đông bắc Kharkiv. Thất bại này càng làm dấy lên nghi ngờ về khả năng bảo đảm chiến thắng của Nga trong cuộc chiến và khiến một số nhà lãnh đạo kêu gọi Tổng thống Vladimir Putin từ chức.

Hôm thứ Ba, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã bày tỏ lo ngại rằng Nga có thể gây ảnh hưởng đối với cuộc xung đột gần đây giữa Armenia và Azerbaijan để “khuấy động xung đột” và tạo ra sự phân tâm khỏi những thất bại của họ ở Ukraine.

Blinken nói: “Liệu Nga có cố gắng theo một cách nào đó để khuấy động xung đột, để tạo ra sự phân tâm khỏi Ukraine hay không, là điều mà chúng tôi luôn quan tâm. Tuy nhiên, nếu Nga thực sự có thể sử dụng ảnh hưởng của chính mình vì mục đích tốt, tức là làm dịu tình hình trong vùng một lần nữa, chấm dứt bạo lực và thúc giục mọi người có thiện chí xây dựng hòa bình, thì đó sẽ là một điều tích cực.”

Blinken cũng xác nhận trong cuộc họp báo rằng tối hôm trước ông đã liên hệ với các nhà lãnh đạo của Armenia và Azerbaijan và “kêu gọi họ làm mọi thứ có thể để rút lui khỏi bất kỳ cuộc xung đột nào và quay lại thảo luận về việc xây dựng một nền hòa bình lâu dài giữa các quốc gia của họ”

Trước đó, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan hôm thứ Ba cho biết 49 quân nhân của nước này đã thiệt mạng trong tuần trước khi giao tranh nổ ra dọc biên giới với Azerbaijan. Hai quốc gia, nằm ở phía nam của miền Tây nước Nga, đã tham gia vào các cuộc xung đột biên giới kể từ tháng 5 năm ngoái, sau một cuộc chiến ngắn vào cuối năm 2020 tại một khu vực tranh chấp, là Nagorno-Karabakh.

Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố đã làm môi giới ngừng bắn trong cuộc xung đột hôm thứ Ba và kêu gọi mỗi quốc gia tránh leo thang thêm. Phát ngôn nhân Bộ Ngoại Giao Nga Maria Zakharova nói:

“ Chúng tôi kêu gọi các bên kiềm chế không để tình hình leo thang hơn nữa, kiềm chế và tuân thủ nghiêm ngặt lệnh ngừng bắn theo các tuyên bố ba bên của các nhà lãnh đạo Nga, Azerbaijan và Armenia vào ngày 9 tháng 11 năm 2020, ngày 11 tháng 1 và 26 tháng 11, 2021. Chúng tôi đang liên hệ chặt chẽ với các thành phố thủ đô Baku và Yerevan. Lãnh đạo Armenia đã nhận được lời kêu gọi hỗ trợ giải quyết tình hình. Chúng tôi hy vọng rằng thỏa thuận đạt được nhờ sự hòa giải của Nga về lệnh ngừng bắn từ 9h sáng theo giờ Mạc Tư Khoa vào ngày 13 tháng 9 sẽ được thực hiện đầy đủ. “

Newsweek đã liên hệ với các quan chức Nga để đưa ra bình luận.

4. Các ký giả CNN thăm Izium sau khi Ukraine tái chiếm

Bầu không khí hân hoan là điều có thể cảm nhận được tại thành phố Izium vừa được quân Ukraine tái chiếm. Các ký giả CNN đến thăm thành phố này hôm thứ Ba 13 tháng 9 đã cho biết như trên.

Hàng loạt xe tăng và xe tải bị cháy có biểu tượng chữ 'Z' đặc trưng của Nga nằm bên đường, bị rút ruột và có màu đỏ với lớp gỉ mới. Một cây cầu bị sập được bao phủ bởi các biển cảnh báo có mìn. Xa hơn nữa, đống đổ nát của một chiếc xe hơi bị bỏ lại cùng với một trạm xăng bị phá hủy bao quanh bởi những mảnh vỡ của pháo kích.

Đây là những dấu hiệu của chiến thắng Ukraine và bây giờ là một cuộc rút chạy kinh hoàng của Nga.

Và cư dân của Izium tỏ ra nhẹ nhõm khi thấy thành phố của họ trở lại trong tay người Ukraine.

Cùng với việc mất vũ khí và cuộc rút lui nhục nhã được ghi lại trên nhiều video và chia sẻ trên mạng xã hội, một quan chức quân đội nói với CNN rằng một số lượng lớn tù binh Nga đã bị Ukraine bắt giữ.

Trong chuyến thăm của CNN, một nhóm binh sĩ Ukraine chiến thắng đang di chuyển trên một chiếc xe tăng có chữ Z của quân Nga nhưng cắm cờ Ukraine.

Với niềm vui sướng hiển nhiên, họ di chuyển đến một xe pháo tự hành của Nga, bị bỏ lại nguyên vẹn bởi những người Nga rút lui. Loại vũ khí này thuộc hàng mạnh nhất trong kho vũ khí của Nga và sẽ được dùng cho cuộc phản công của Ukraine.

Khi được hỏi liệu có phải là một cuộc chiến khó khăn để chiếm lại thành phố hay không, người lính Ukraine lái xe tăng trả lời: “Không hẳn.”

Trong những ngày gần đây, người ta thấy nhiều chiếc xe tăng và thiết giáp của Nga bị bỏ lại gần như nguyên vẹn.

Theo Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, trong những ngày đầu cuộc chiến tại Ukraine, khi một chiếc xe tăng hay thiết giáp bị bắn cháy, quân Nga trên những chiếc còn lại xả súng bắn vào hai bên đường, vì họ tin rằng quân Ukraine phục kích tấn công họ bằng các loại súng chống tăng hay cùng lắm là Javelin.

Tuy nhiên, ngày nay quân Ukraine thường tấn công các đoàn xe tăng Nga bằng HIMARS và thông thường hơn là bằng các máy bay không người lái. Nỗi sợ HIMARS thường khiến lính Nga lo sợ vị trí của họ đã bị lộ, bỏ xe tăng, nhảy xuống chạy bộ, để lại nguyên cả đoàn xe.

5. Quan chức Tòa Bạch Ốc cho biết thêm viện trợ Ukraine có thể được công bố “trong những ngày tới”

Tòa Bạch Ốc cho biết hôm thứ Ba rằng một gói viện trợ khác cho Ukraine có thể sớm được công bố.

John Kirby, điều phối viên Hội đồng An ninh Quốc gia về truyền thông chiến lược, cho biết ông không muốn “đi trước các gói hệ thống an ninh trong tương lai” khi được Phil Mattingly của CNN hỏi về việc hỗ trợ thêm cho Ukraine.

“Tôi nghĩ bạn sẽ thấy một cái khác ở đây trong những ngày tới,” Kirby tiếp tục. “Chúng tôi đang ở trong tình trạng thông tin mật thiết với người Ukraine, và nói chuyện với họ mỗi ngày.”

Kirby cho biết đã có “các cuộc thảo luận thời gian thực đang diễn ra với người Ukraine về nhu cầu quân sự của họ.”

Ông nói thêm: “Nhiều hệ thống mà chúng tôi đã cung cấp chỉ trong vài tuần và vài tháng qua đã được chứng minh là các công cụ hiệu quả nâng cao khả năng tấn công của người Ukraine và thực sự khá hiệu quả trong việc phòng thủ trong thời gian vài ngày và vài tuần qua. “

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy trong tuần này đã thừa nhận tầm quan trọng của sự hỗ trợ của Hoa Kỳ đối với cuộc phản công gần đây của Ukraine. “Chúng tôi đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho việc này. Nó đã mất nhiều tháng để lên kế hoạch. Chúng tôi sử dụng trinh sát và tin tình báo với độ chính xác cao, chúng tôi được hỗ trợ bởi các đồng minh của mình, đặc biệt là quân đội Hoa Kỳ, để biết các thông tin tình báo, và chúng tôi sử dụng vũ khí phương Tây rất có hiệu quả,”

6. Ngũ Giác Đài đã chứng kiến “một số đông đảo lực lượng Nga” quay trở lại Nga từ khu vực Kharkiv

Ngũ Giác Đài cho biết một số lực lượng Nga đã vượt biên giới từ khu vực Kharkiv trở lại Nga.

“Chúng tôi đã thấy một số lực lượng Nga, đặc biệt là ở phía đông bắc, trong khu vực Kharkiv, vượt qua biên giới để trở lại Nga khi họ rút lui khỏi cuộc phản công của Ukraine”, Thư ký báo chí Ngũ Giác Đài, Chuẩn Tướng Pat Ryder nói với các phóng viên trong cuộc họp báo hôm thứ Ba.

Phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài ghi nhận một con số đông đảo quân Nga đã đầu hàng, một số khá đông vượt biên giới trở về Nga gây ùn tắc giao thông ở các trục lộ huyết mạch. Tuy nhiên, Tướng Pat Ryder cảnh báo rằng cũng còn các lực lượng Nga lang thang trong những khu rừng và có thể gây ra nguy hiểm cho dân thường, nếu vô tình chạm trán họ.

Chuẩn tướng Ryder nói, Mỹ không ngạc nhiên khi lực lượng Ukraine “tiến rất nhanh như họ đã làm”, nhưng dựa trên các báo cáo mà Ngũ Giác Đài đã thấy về phản ứng quân sự của Nga, “có lẽ chính người Nga đã bị bất ngờ trước hành động phản công táo bạo này.”