Hãng tin AsiaNews, ngày 29 tháng 10, 2025, đăng tải bài viết của Sarah Bernstein. Bà vốn là giám đốc điều hành Trung tâm Giáo dục và Đối thoại Rossing tại Giêrusalem, và đã có bài phát biểu tại Vatican. Đối với bà, Tuyên ngôn Nostra Aetate, được Công đồng Vatican II ban hành 60 năm trước, dạy rằng đối thoại phải giải quyết những thực tế nhức nhối mà con người có thể tìm cách né tránh. Các cuộc tấn công của những kẻ cực đoan Do Thái vào các Kitô hữu, Hồi giáo và các nơi thờ phượng của họ đã phản bội chính nền tảng của người Do Thái. Đức Leo XIV đã nói: "Giáo hội không thể dung thứ cho chủ nghĩa bài Do Thái".

Thực vậy, trong buổi tiếp kiến chung sáng nay, kỷ niệm 60 năm Tuyên ngôn Nostra Aetate, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã đặc biệt nhấn mạnh đến mối quan hệ giữa Giáo hội và người Do Thái, một bước ngoặt quan trọng trong văn kiện của Công đồng Vatican II.

Trong bài phát biểu của ngài, Đức Giáo Hoàng nói rằng “Giáo hội không dung thứ cho chủ nghĩa bài Do Thái và đấu tranh chống lại nó, trên cơ sở chính Tin Mừng.” Những lời này đặc biệt phù hợp trong bối cảnh những hiểu lầm đã nảy sinh trong hai năm qua về cuộc chiến bi thảm ở Gaza.

Tiến sĩ Sarah Bernstein, giám đốc điều hành Trung tâm Giáo dục và Đối thoại Rossing tại Giêrusalem, đã có bài phát biểu tối qua trong lễ kỷ niệm chính thức văn kiện Công đồng tại Hội trường Phaolô VI ở Vatican, đặc biệt đề cập đến tầm quan trọng của định hướng mà Nostra Aetate đã đưa ra đối với mối quan hệ giữa các Kitô hữu và người Do Thái, ngay cả trong thời điểm đầy thách thức này.

Trong bài phát biểu của mình, bà đã chia sẻ kinh nghiệm bản thân của mình với tư cách là một người Do Thái Israel trong cuộc đối thoại với các Kitô hữu. Toàn văn bài phát biểu của bà như sau.

Shalom, Salaam, chào buổi tối.

Đó là ngày đầu tiên tôi đến trường đại học. Tôi bước vào phòng và ngay lập tức nhìn thấy một tượng chịu nạn mà bạn cùng phòng của tôi đã treo trên tường. Tôi đã rất kinh hoàng. Tôi, một cô gái Do Thái 19 tuổi, lại phải ngủ trong một căn phòng có tượng chịu nạn ư?

Tôi đã nghĩ đến việc thay phòng. Tôi gọi điện cho mẹ, bà nói: "Con sẽ ổn thôi." Và thế là tôi hít một hơi thật sâu và làm quen với Caroline, một người Công Giáo sùng đạo. Tình bạn của chúng tôi đã vượt qua nỗi sợ hãi của tôi.

Đối thoại bắt đầu bằng tình cảm, nhưng tôi nhận thấy rằng những mối quan hệ tồn tại qua những thời kỳ khủng hoảng là những mối quan hệ được xây dựng dựa trên những cuộc trò chuyện chân thành, dù khó khăn đến đâu. Công việc là giải quyết những phản ứng nhạy cảm và bản năng nhất của chúng ta, giống như mối đe dọa mà tôi cảm thấy khi nhìn thấy tượng chịu nạn đó.

Nostra Aetate là một lời kêu gọi dũng cảm, mang tính cách mạng để đấu tranh với những niềm tin tiêu cực ăn sâu vào các tín ngưỡng khác. Là một người Do Thái, tôi vô cùng biết ơn vì điều đó.

Những thách thức liên tôn đôi khi có vẻ quá sức, nhưng Nostra Aetate đã dạy chúng ta rằng đối thoại phải vượt qua những thực tế nhức nhối của thời đại, ngay cả khi chúng ta có thể muốn tránh né chúng. Ở Israel-Palestine, điều đó có nghĩa là chúng ta phải giải quyết những khác biệt quốc gia, cũng như những khác biệt tôn giáo.

Tuyên ngôn Nostra Aetate nhấn mạnh đến nguồn gốc Do Thái của Chúa Giêsu, Đức Maria và các tông đồ. Đối với nhiều Kitô hữu Palestine ngày nay, người Do Thái chính là những người lính Israel chặn lại và khám xét họ tại trạm kiểm soát.

Bối cảnh là tất cả.

Kể từ ngày 7 tháng 10, nỗi tuyệt vọng luôn là một cám dỗ thường trực. Tôi cảm thấy vô cùng đau buồn cho những người bị giết và bị bắt làm con tin, đau buồn trước sự tàn phá ở Gaza, và xấu hổ trước sự mù quáng về đạo đức trong xã hội của tôi.

Tôi vô cùng lo lắng trước sự gia tăng các cuộc tấn công cực đoan của người Do Thái vào các Kitô hữu, người Hồi giáo và các địa điểm tôn giáo của họ.

Họ phản bội nền tảng của chúng ta với tư cách là người Do Thái. Họ đã sai. Tôi cũng rất thất vọng về sự gia tăng của chủ nghĩa bài Do Thái và bài Hồi giáo trên hoàn cầu. Nhiệm vụ của Nostra Aetate vẫn chưa hoàn thành.

Tại Trung tâm Giáo dục và Đối thoại Rossing, nhóm Do Thái, Kitô giáo và Hồi giáo của chúng tôi kết nối người Israel và Palestine để lắng nghe, học hỏi và hàn gắn.

Ngay cả trong cuộc chiến khủng khiếp này, phương pháp "Chữa lành Hận thù" của chúng tôi, bắt nguồn từ các công cụ tư vấn tâm linh, đã giúp chúng tôi duy trì đối thoại khi ở rất nhiều nơi trên thế giới, đối thoại đã bị phá vỡ.

Theo tinh thần của Nostra Aetate, chúng tôi đối diện với những niềm tin sâu sắc đang chia rẽ chúng tôi.

Mỗi khóa đào tạo, dù dành cho các nhà lãnh đạo tôn giáo hay nhà giáo dục, mỗi hội thảo nơi người lớn hay trẻ em được dạy về sự tôn trọng thay vì thù hận, mỗi biểu hiện của sự đồng cảm: những hành động thiết thực này thay đổi thực tại của chúng ta.

Như một người tham gia đã nói: "Bạn có thể tìm kiếm Giáng sinh trên Google, nhưng bạn không thể tìm kiếm việc kết bạn với kẻ thù của mình trên Google."

Nhà trí thức người Palestine Edward Said đã dạy: "Khi nói đến sự tàn ác và bất công, sự tuyệt vọng chính là sự khuất phục."

Bỏ cuộc sẽ đồng nghĩa với việc thông đồng với bóng tối. Chúng ta phải chống lại sự tuyệt vọng; chúng ta phải nhấn mạnh vào hy vọng như một mệnh lệnh đạo đức.

Hy vọng không chỉ là một cảm xúc. Nó là một chuỗi hành động, một quyết định có ý thức hàng ngày để tiếp tục nỗ lực vì sự thay đổi, ngay cả khi mọi thứ dường như bất khả thi. Đối với tôi, một người Do Thái Israel vào năm 2025, đó chính là bài học của Nostra Aetate.