Đức Giáo Hoàng Leo XIV đứng trên Vương cung thánh đường Thánh Phêrô ở Vatican sau khi được bầu vào ngày 8 tháng 5 năm 2025. (Ảnh: Alessandra Tarantino/AP.)


Theo Nicole Winfield của hãng tin Associated Press, trong bản tin ngày 7 tháng 11, 2025, sau 6 tháng, Đức Giáo Hoàng Leo đã tìm được chỗ đứng và bắt đầu vạch ra con đường và phong cách riêng của ngài.

“Ngài sẽ quen thôi”. Đó là câu trả lời thẳng thắn của Đức Giáo Hoàng Leo XIV khi Vua Charles III hỏi về hàng loạt máy quay truyền hình ghi lại chuyến thăm lịch sử của ông tới Vatican vào tháng trước.

Vua Charles không xa lạ gì với giới săn ảnh, nên Đức Giáo Hoàng Leo không nói với quốc vương bất cứ điều gì mà ông chưa biết. Nhưng lời bình luận thờ ơ của Đức Leo dường như đã xác nhận điều mà các nhà quan sát Vatican đã nhận thấy gần đây: Đức Leo thực sự đã quen với việc làm giáo hoàng, và đang tìm được chỗ đứng của mình sau sáu tháng tại vị.

Sau cuộc bầu cử gây ngạc nhiên hồi tháng Năm và quá trình học hỏi nhanh chóng trong suốt mùa hè, những ưu tiên chính của Đức Leo đang dần dần được làm rõ, đặc biệt là những điểm tương đồng và khác biệt giữa ngài và vị tiền nhiệm, Đức Phanxicô.

Khi triều giáo hoàng của ngài sắp tròn sáu tháng vào ngày 8 tháng 11, dưới đây là tóm tắt những gì chúng ta đã biết về vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên, phong cách, bản chất của ngài và hướng đi mà ngài có thể đưa Giáo Hội Công Giáo đến.

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV chủ trì buổi canh thức Mân Côi cầu nguyện cho hòa bình tại Quảng trường Thánh Phêrô ngày 12 tháng 10 năm 2025. (Ảnh AP/Gregorio Borgia, Hồ sơ)


Tiếp nối Đức Phanxicô về các vấn đề công bằng xã hội quan trọng

Đức Lêô đã biểu lộ sự đồng hành hoàn hảo với Đức Phanxicô khi ngài công bố văn kiện giáo huấn quan trọng đầu tiên vào tháng trước, về “lựa chọn ưu tiên cho người nghèo” không thể thương lượng của Giáo hội. Đức Phanxicô đã bắt đầu viết văn kiện này trước khi ngài qua đời; Đức Lêô đã tiếp quản và biến nó thành của riêng mình.

Trong đó, Đức Lêô chỉ trích cách người giàu sống trong “bong bóng tiện nghi và xa hoa” trong khi người nghèo phải chịu đựng những đau khổ bên lề. Ngài kêu gọi một cam kết mới nhằm khắc phục những nguyên nhân mang tính cấu trúc của nghèo đói.

Đức Leo cũng đã ủng di sản sinh thái của Đức Phanxicô, chủ trì Thánh lễ đầu tiên với lời cầu nguyện mới "cho việc chăm sóc tạo thế". Ngài đã bật đèn xanh cho kế hoạch đầy tham vọng của Đức Phanxicô nhằm biến một khu đất thuộc sở hữu của Vatican ở phía bắc Rome thành một trang trại năng lượng mặt trời khổng lồ, có thể biến Thành phố Vatican trở thành quốc gia trung hòa carbon đầu tiên trên thế giới.

Có lẽ không nơi nào Đức Leo giống Đức Phanxicô hơn vào ngày 23 tháng 10, khi ngài gặp gỡ tại Vatican với các nhóm thổ dân và đại diện của các phong trào bình dân được vị tu sĩ Dòng Tên người Argentina ủng hộ.

Đức Phanxicô đã dành ưu tiên cho những người ở bên lề xã hội, và kêu gọi Giáo hội đồng hành cùng họ khi họ đòi hỏi những nhu cầu cơ bản của con người về "tierra, techo, trabajo" - đất đai, nhà ở và việc làm.

Đức Leo đã lặp lại câu nghe như thần chú của Đức Phanxicô trong buổi tiếp kiến và thêm vào đó những nét riêng của ngài khi lưu ý rằng vị mà ngài trùng tên với, tức Đức Giáo Hoàng Leo XIII, đã nêu vấn đề quyền của người lao động vào buổi bình minh của Cách mạng Kỹ nghệ.

Đức Leo nói: “Nhắc lại lời của Đức Phanxicô, hôm nay tôi xin nói: Đất đai, nhà ở và việc làm là những quyền lợi thánh thiêng. Việc đấu tranh cho những quyền này là điều đáng giá, và tôi muốn các bạn nghe tôi nói, ‘Tôi ở đây, tôi ở bên các bạn!’”.

Đức Hồng Y Michael Czerny, cố vấn cấp cao của cả hai vị Giáo hoàng, cho biết Đức Leo hoàn toàn kế thừa Đức Phanxicô, thực hiện các tiến trình mà Đức Phanxicô đã khởi xướng.

Đức Czerny nói trong một cuộc phỏng vấn: “Sự chuyển giao từ Đức Giáo Hoàng này sang Đức Giáo Hoàng khác không hẳn là sự chuyển giao về chính sách”. Mặc dù sự thay đổi chính phủ từ đảng này sang đảng khác có thể báo hiệu một sự thay đổi, nhưng “sẽ là một sai lầm nếu tìm kiếm điều đó ở đây”.

Ngài nói: “Những khác biệt về phong cách nằm ở con người, chứ không phải ở giáo huấn”.

Đức Hồng Y Robert Francis Prevost, Tổng Trưởng Bộ Giám Mục, bên phải, nhận mũ biretta từ Đức Giáo Hoàng Phanxicô tại Quảng trường Thánh Phêrô ở Vatican, ngày 30 tháng 9 năm 2023. (Ảnh AP/Riccardo De Luca, Hồ sơ)


Tuần trăng mật của Đức Leo với những người bảo thủ tiếp tục

Về phong cách, giờ đây rõ ràng là Đức Leo rất thích làm giáo hoàng theo kiểu truyền thống, mặc áo choàng mozzetta đỏ và khăn choàng thêu cho hầu hết các dịp, trừ những dịp tầm thường nhất.

Ngài tuân thủ theo đúng văn bản đã soạn sẵn, thể hiện tính kỷ luật trong việc tuân thủ nghi lễ và không tùy tiện nói những câu đùa cợt như Đức Phanxicô đôi khi vẫn làm.

Điều đó đã khiến ngài được nhiều người Công Giáo bảo thủ yêu mến. Đức Leo đã bị thu hút bởi tính gần gũi, thân mật của Đức Phanxicô. Mặc dù Đức Leo lặp lại nhiều điểm rao giảng về công lý xã hội theo Tin mừng của Đức Phanxicô, nhưng phong cách và cử chỉ của ngài nhìn chung đã chinh phục được họ cho đến nay.

Patrick Reilly, người sáng lập và lãnh đạo Hội bảo thủ Đức Hồng Y Newman chuyên lo xếp hạng các trường đại học Công Giáo tại Hoa Kỳ theo việc duy trì học thuyết truyền thống, cho biết: "Điều tôi nghe thấy và cảm nhận được là niềm vui thực sự trước sự trưởng thành, tính kỷ luật và truyền thống mà ngài mang lại cho triều giáo hoàng".

Đức Giáo Hoàng Leo XIV, giữa, được Vua Charles III và Hoàng hậu Camilla của Anh hộ tống tại Sân St. Damasus ở Vatican sau chuyến thăm cấp nhà nước và buổi cầu nguyện cùng ngài tại Nhà nguyện Sistine, ngày 23 tháng 10 năm 2025. (Ảnh AP/Andrew Medichini, Hồ


Thánh lễ La-tinh trở lại Đền thờ Thánh Phêrô

Nhiều người ghi công Đức Giáo Hoàng Leo vì đã cho phép cử hành Thánh lễ La-tinh truyền thống tại bàn thờ phía sau của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, do không ai khác ngoài Đức Hồng Y Raymond Burke, người đứng đầu của phong trào Công Giáo cánh hữu Hoa Kỳ, cử hành.

Năm 2021, Đức Phanxicô đã không tán thành việc phổ biến phụng vụ cổ xưa, cho rằng nó đã trở thành nguồn gốc gây chia rẽ trong các giáo phận. Chính sách này của ngài đã làm bùng lên làn sóng phản đối Đức Phanxicô của những người bảo thủ và duy truyền thống, dẫn đến một bế tắc mới trong các cuộc chiến phụng vụ lâu đời.

Nhưng Đức Giáo Hoàng Leo đã bày tỏ mong muốn đối thoại với những người duy truyền thống, cho thấy một sự hòa hoãn là có thể.

Christina Tignot, người đã tham dự buổi Thánh lễ La-tinh trong chuyến hành hương thường niên của những người duy truyền thống, cho biết: “Chúng tôi yêu mến Đức Giáo Hoàng, chúng tôi cầu nguyện cho ngài”. Đi cùng bà là chồng và con gái đang học tại nhà, người đã cùng mẹ đội khăn voan ren trên đầu.

Sẵn sàng vạch ra một con đường mới

Mặc dù luôn sát cánh cùng Đức Phanxicô, Đức Leo đã vạch ra con đường riêng của ngài và thậm chí còn sửa sai Đức Phanxicô khi cần thiết.

Trong một trường hợp đảo ngược, Đức Leo đã bãi bỏ luật năm 2022 do Đức Phanxicô ban hành, vốn tập trung quyền lực tài chính vào ngân hàng Vatican. Đức Leo đã ban hành luật riêng cho phép ủy ban đầu tư của Tòa thánh sử dụng các ngân hàng khác, bên ngoài Vatican, nếu điều đó hợp lý hơn về mặt tài chính.

Đức Leo cũng đã gặp gỡ một nhóm các nhà hoạt động sống sót sau vụ lạm dụng tình dục của giáo sĩ, những người này cho biết ngài hứa sẽ tham gia đối thoại khi họ thúc đẩy Vatican áp dụng chính sách không khoan nhượng đối với việc lạm dụng trên toàn thế giới. Đức Phanxicô đã thường xuyên gặp gỡ từng cá nhân sống sót sau vụ lạm dụng, nhưng vẫn giữ khoảng cách với các nhóm vận động và hoạt động.

Đức Giáo Hoàng Leo XIV được các tín đồ chào đón khi ngài đến Nhà thờ Thánh Thomas of Villanova để cử hành thánh lễ, tại Castel Gandolfo, ngoại ô Rome, ngày 15 tháng 8 năm 2025. (Ảnh AP/Gregorio Borgia, File).


Một thói quen mới gợi lên một bình luận về vấn đề phá thai

Ở mốc sáu tháng này, thói quen bản thân của Đức Giáo Hoàng Leo cũng cho thấy sự khác biệt so với thói quen của Đức Phanxicô, một người nghiện công việc và thích ở nhà.

Đức Giáo Hoàng Leo đã dành các buổi chiều thứ Hai và thứ Ba tại dinh thự của Giáo Hoàng ở Castel Gandolfo, nơi ngài có thể nghỉ ngơi và chơi tennis trong sân của dinh thự. (Ngài chơi với thư ký của mình).

Trước sự thích thú của giới truyền thông, Đức Leo đã đồng ý trả lời một số câu hỏi vào mỗi tối thứ Ba khi rời khỏi một nhóm phóng viên tụ tập bên ngoài, đưa tin về đủ mọi thứ, từ lệnh ngừng bắn ở Gaza đến các cuộc đột kích thực thi luật nhập cư ở Chicago, quê hương của ngài.

Những phản ứng ban đầu rụt rè của ngài đã được chú ý. Chúng dẫn đến một tiểu phẩm truyền hình châm biếm sâu cay của nhà châm biếm chính trị người Ý Maurizio Crozza, người cho rằng cái tên "Leo" có lẽ không phù hợp với một vị giáo hoàng dường như sợ cái bóng của chính mình.

Nhưng theo thời gian, Đức Leo dường như đang dần dần thích nghi. Ngài đã gây ra một sự lo lắng ngắn ngủi nhưng dường như tạm thời trong giới bảo thủ khi, trong một buổi hỏi đáp gần đây vào tối thứ Ba, ngài đã tham gia cuộc tranh luận về phá thai ở Hoa Kỳ bằng cách thách thức những người phản đối phá thai về ý nghĩa thực sự của việc ủng hộ sự sống.

Họ đang chuẩn bị chụp hình trang trọng trong thư viện của Đức Leo sau buổi tiếp kiến chính thức cấp nhà nước. Câu hỏi của Rania đã được micro của camera Vatican ghi lại, cũng như câu trả lời của Đức Leo.

“À, chúng tôi sắp sửa đi,” Đức Leo nói một cách thản nhiên, mỉm cười trước ống kính máy ảnh.