Vatican: Vào tối Chúa Nhật 2/4 tại quảng trường Thánh Phêrô đã diễn ra buổi canh thức cầu nguyện giỗ giáp năm Đức Giáo Hoàng Phaolô 2, buổi lần hạt chung kết thúc vào đúng 9 giờ 37 phút, cũng là giờ phút mà cách đây đúng một năm Đức Gioan Phaolô 2 đã được gọi về nhà Cha trên trời. Có khoảng gần 100 000 người đã tham dự buổi canh thức cầu nguyện, và cũng gợi lại cảnh đông đảo các tín hữu cũng đã tụ họp tại quảng trường Thánh Phêrô hướng về cửa sổ phòng giáo hoàng cầu nguyện cho Ngài và được thông báo Đức Giáo Hoàng đã "trở về nhà Cha".

Tiến trình lập hồ sơ án phong Thánh đang tiến hành đến hồi cao điểm, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô 2 vẫn còn năm trong tâm lòng mọi người qua một sự kiện được chứng kiến là từng đoàn người nối tiếp nhau tiếp tục xuống khu hầm mộ Giáo Hoàng để kính viếng mộ Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô 2, mang theo những đóa bông, những tờ giấy ghi chép để lại phần mộ và nhũng lời cầu nguyện âm thầm.

Đã gần một năm dưới triều giáo hoàng mới Đức Biển Đức XVI, ngài đã đạt được lòng ngưỡng mộ của đám đông tín hữu và khách hành hương bằng đường lối đơn giản và trực tiếp. Âm thầm và chậm rãi với hơn 200 bài giảng và những bài huấn dụ, Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã thu hút người tín hữu và đến các tầng lớp xa hơn trên những vấn đề căn bản của chân lý, tự do, đức tin và phẩm giá con người.

Bằng một cách nào đó, phải cần đến một năm tròn trong giai đoạn chuyển tiếp dưới triều giáo hoàng mới. Một năm để hấp thụ di sản của triều Giáo Hoàng Gioan Phaolô 2 trong suốt 23 năm và một năm để triều Đức Giáo Hoàng Biển Đức đi vào chương trình của Ngài.

Tân Giáo Hoàng Biển Đức XVI trong năm qua đã chủ sự nhiều biến cố được dự định và thiết lập do vị tiền nhiệm Gioan Phaolô II, như Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới vào tháng 10/2005, các lễ phong Thánh, bế mạc năm Thánh Thể và nhiều buổi hội thảo và phụng vụ.

Đức Giáo Hoàng Biển Đức đã từ tốn đi vào vai trò của Ngài. Nhiều người sẽ phải thất vọng nếu kỳ vọng rằng Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI sẽ khắc khe công bố đến những tín lý mới, truất chức hàng loạt những giám mục cấp tiến và trở về sự cải cách phụng vụ.

Cho đến nay một thông điệp chính đã đặt trọng tâm đến những gì được coi là nền tảng của sứ điệp Kitô Giáo, "Thiên Chúa là Tình Yêu" và sự áp dụng của nó cho cá nhân và cho cơ cấu bác ái.

Một văn kiện cũng đã được thảo luận nhiều đó là ngăn cản những người có khuynh hướng đồng tình luyến ái theo đuổi thiên chức linh mục, mặc dầu được chuẩn y bởi Đức Giáo Hoàng Biển Đức, thế nhưng dự án này đã được kế thừa từ triều Giáo Hoàng Gioan Phaolô II.

Đã có tin đồn từ lâu đến trận cuồng phong sẽ nổi lên trong giáo triều Roma đó là sự cải tổ toàn bộ giáo triều, thế nhưng trận "tsunami" ấy vẫn chưa xảy đến. Một sự bổ nhiệm chính mà nhiều người chú ý tới đã diễn ra vào hồi tháng 5 năm ngoái, đó là việc bổ nhiệm Tổng Giám Mục Hoa Kỳ William J. Levada lên làm Tổng Trưởng Bộ Giáo Lý Đức Tin và Đức Thánh Cha đã tấn phong Ngài vào Hồng Y Đoàn vào ngày 24/3 vừa qua.

Trong tháng Ba, Đức Giáo Hoàng Biển Đức đã bắt đầu tiến hành sự cải tổ Giáo Triều. Sát nhập Hội Đồng Giáo Hoàng mục vụ cho người Di Dân với Hội Đồng Giáo Hoàng cổ võ Công Lý và Hòa Bình, và sát nhập Hội Đồng Giáo Hoàng Đối Thoại Liên Tôn bao gồm đến Hồi Giáo với Hội Đồng Giáo Hoàng về Văn Hóa. Sự sắp đặt cuối cùng của các văn phòng trong giáo triều vẫn chưa được rõ và những thay đổi có thể phải kéo dài trong nhiều tháng, nhưng nhiều người nghĩ rằng sẽ có sự cắt bớt đến nhiều các cơ quan.

Tuy nhiên trong năm vừa qua, trọng tâm chính của Đức Giáo Hoàng Biển Đức không phải là công việc hành chánh. Thay vào đó, Đức Biển Đức XVI đã dấn mình vào những gì được coi là một dự án để tưới nước cho những gốc rễ đức tin.

Đức Thánh Cha đã thúc giục giáo dân Công Giáo hãy tái khám phá Đức Kitô như là trọng tâm cho đời sống cá nhân mình và chống lại khuynh hướng thiết lập cái tôi cá nhân là "tiêu chuẩn duy nhất" cho sự chọn lựa của họ. Đức Giáo Hoàng Biển Đức đã cẩn trọng diễn tả như một lời mời gọi thân ái chứ không như một lời cảnh cáo.

Trong một bài giảng vào hồi tháng 5 năm ngoái, Đức Thánh Cha nói "chúng ta tiếp tục khép kín cánh cửa chúng ta; chúng ta tiếp tục muốn cảm thấy an toàn và không muốn bị quấy rầy bởi người khác và bởi Thiên Chúa" và rồi Đức Kitô vẫn đến với dân của Người.

Là bậc thầy, Đức Thánh Cha đã trở về với Kinh Thánh nhều hơn là tín lý, nói lên sự nối tiếp giữa các tín hữu sơ khai thời các tông đồ với lại con người thời nay đã phấn đấu để sống đức tin của họ.

Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI cũng đã tìm cách giải quyết đến các vấn đề xã hội và chính trị đương thời bằng cách nhấn mạnh đến một số điểm chính: quyền con người dựa trên nhân phẩm, con người đến trước những lợi nhuận, quyền sống là một chiều kích cổ xưa của nhân loại chứ không phải chỉ là một giáo huấn Công Giáo, và những cố công để loại trừ Thiên Chúa khỏi những công việc dân sự đang làm sói mòn xã hội thời nay.

Đức Thánh Cha Biển Đức cũng thường trở về chủ đề trọng tâm bằng văn từ rõ ràng và dứt khoát đó là sự liên hệ giữa Thiên Chúa và con người.

Trong một buổi nói chuyện vào hồi tháng Ba, Đức Thánh Cha nói "Đời sống con người là một mối quan hệ. . và sự liên hệ căn bản là với Đấng Tạo Dựng, nếu không tất cả sự liên hệ sẽ mỏng manh. Để chọn Thiên Chúa đó là điều cần thiết. Một thế giới trống vắng Thiên Chúa, một thế giới đã quên Thiên Chúa, sẽ mất đi sự sống và rơi vào một văn hóa của sự chết".

Ngài đã nhắm vào trên những gì mà ngài gọi là tinh thần mệt mỏi của Âu Châu, đôi lúc đã làm nhiều người khó chịu và xác định đến những vấn đề như hôn nhân đồng tính, ăn ở ngoài hôn nhân và phá thai.

So sánh với vị tiền nhiệm Gioan Phaolô II, xem ra Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI đã đi với một tốc độ chậm hơn. Thế nhưng trong một năm qua những công việc mà Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã làm rất lấy làm cảm kích:

- Vào tháng Mười Hai, Đức Giáo Hoàng đã bổ nhiệm tân Sứ Thần Tòa Thánh tại Hoa Kỳ, là Đức Tổng Giám Mục Pietro Samni.

- Gặp gỡ nhiều lần với các nhà lãnh đạo Do Thái, xác định sự cam kết của giáo hội để đối thoại và suy tư đến cuộc tàn sát người Do Thái. Trong tháng Sáu, Đức Thánh Cha đã đi đến quyết định hoãn lại việc phong chân phước cho một linh mục người Y vì những bài viết được coi có tính cách bài Do Thái.

- Trong suốt một năm qua, Đức Thánh Cha đã chủ sự nhiều nghi lễ phụng vụ và gặp gỡ nhiều nhóm đại kết, khẩn cầu sự tiếp tục nỗ lực đến sự hiệp nhất Kitô Giáo.

- Vào mùa Hè năm ngoái, Đức Thánh Cha đã tiến hành cách âm thầm đến việc bổ nhiệm các giám mục Trung Hoa được sự chuẩn y của Tòa Thánh và sự đồng thuận của chính quyền Trung Quốc.

- Cuối năm 2005, Đức Thánh Cha đã ôn lại những văn kiện chính của Công Đồng chung Vaticanô II kỷ niệm 40 năm. Rồi đến một buổi nói chuyện chính với Giáo Triều Roma, Đức Thánh Cha đã cắt nghĩa đường lối đúng và sai khi giải thích các văn kiện giáo huấn của Công Đồng.

- Ngài đã tham dự đến buổi nói chuyện dài và trả lời các câu hỏi cho các nhóm linh mục và đã làm ngạc nhiên đến thính giả khi ngài nói tự phát mà không đọc theo như bài đã dọn sẵn.

- Mặc dầu không được coi như là vị giáo hoàng đi tông du nhiều như Đức Gioan Phaolô II, thế nhưng đã có chương trình cho 4 chuyến tông du vào năm nay, tới Ba Lan, Tây Ban Nha, Đức và Thổ Nhĩ Kỳ.

- Vào tháng Tám, Đức Giáo Hoàng đã chủ sự đến những buổi lễ cho Ngày Thế Giới Trẻ tại quê hương dấu yêu của Ngài ở Đức Quốc. Ngài đã dành cho giới trẻ sự ngưỡng mộ qua những buổi nói chuyện với thái độ nghiêm trọng và khơi dậy tư tưởng. Trong dịp này, Đức Giáo Hoàng cũng đã gặp gỡ các vị lãnh đạo tôn giáo, Hồi Giáo, các bộ trưởng trong chính quyền, các giám mục và các chủng sinh.

- Trong tháng Mười, Đức Giáo Hoàng đã tham dự Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới để bàn thảo các vấn đề được các giám mục tự do đưa ra, tham dự các buổi tranh luận đến những vấn đề như sự thiếu thốn các linh mục và đời sống độc thân của các linh mục.

- Vào mùa Thu vừa qua, Đức Thánh Cha đã bắt tay vào nỗ lực hòa giải với nhóm Lefebvrite, gặp gỡ đến giám mục bị vạ tuyệt thông Bernard Fellay và truyền đạt đến các viên chức Vatican đễ bàn thảo đề nghị ra những phương pháp giải quyết.

- Vào tháng Hai, Đức Giáo Hoàng Biển Đức đã công bố danh sách 15 tân hồng y, trong đó có 3 vị xuất thân từ Châu Á.

Phong cách của Đức Giáo Hoàng Biển Đức là một người suy nghĩ chín chắn và thận trọng có thể được thấy qua việc Ngài di chuyển nơi cư trú tại Dinh Tông Tòa. Ngài đã cho phép tu bổ lại văn phòng giáo hoàng, và vào tháng 12/2005 Đức Thánh Cha mới thật sự dọn về cùng với khoảng hơn 20, 000 cuốn sách của Ngài.

Một điều cảm kích đối với những người sống tại Vatican là Đức Giáo Hoàng đã dành thời gian để gặp gỡ những nhóm người làm việc phục vụ cho ngài hằng ngày, bao gồm đến những người tiếp tân, những người phục vụ giáo hoàng và các lực lượng an ninh tại Vatican.

Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI đã dành được nhiều cảm tình trong đoàn người tín hữu và khách hành huơng, khi hàng chục ngàn người đến tham dự buổi tiếp kiến Thứ Tư hàng tuần hay buổi đọc kinh Truyền Tin trưa Chúa Nhật. Khi Đức Thánh Cha di chuyển qua đám đông, dường như Ngài đang nhìn thẳng vào mắt họ.

Vào năm ngoái, khi Đức Giáo Hoàng Biển Đức đã miễn thời gian chờ đợi 5 năm và cho phép mở hồ sơ án phong thánh cho vị giáo hoàng tiền nhiệm Gioan Phaolô 2.