Tín hữu Công giáo tại Trung quốc có được tự do hơn hay không?

Rome (Zenit) – Cứ xem số người Kitô giáo ở Trung quốc bị bắt giữ càng ngày càng gia tăng, thì khó mà thấy rằng Bắc kinh đã có tiến bộ nào trong việc ban phát cho dân chúng quyền tự do tôn giáo. Đó là lời Raphaela Schmid, một chuyên gia về tự do tôn giáo, khi đề cập đến mối quan hệ không sáng sủa giữa Trung quốc và Tòa thánh Vatican.

Bà Raphaela Schmid, giám đốc Viện Becket, quả quyết bà nghi ngờ không có sự gia tăng tự do tôn giáo của Bắc kinh, vào lúc ủy ban về Giáo hội tại Trung quốc, do Đức thánh cha Bênêđictô XVI thiết lập, đã nhóm họp tuần qua để xem xét hiệu quả của lá thư ngài gửi cho giáo hữu Trung quốc ngày 27 tháng 5 năm ngoái.

Toà thánh Vatican cho biết ủy ban, gồm có các vị đứng đầu cơ quan pháp lý của giáo triều Roma, cùng với một số thành viên của hàng giám mục và cộng đồng tu sĩ Trung quốc, họp từ ngày thứ hai đến hết ngày thứ tư tuần qua, đã xem xét “sứ mạng của Giáo hội như là công cụ cứu chuộc cho người dân Trung quốc” dưới ánh sáng lá thư nói trên của Đức thánh cha.

Mục tiêu của Bà Schmid và Viện Becket là tìm ra những phương thức giáo dục công luận về các vấn đề tự do tôn giáo hiện nay. Tình hình ở Trung quốc là một lãnh vực họ chú tâm.

Bà cho thông tấn xã Zenit biết rằng bà coi việc ủy ban của Tòa thánh họp tuần này như dấu hiệu “là Đức thánh cha đang cho [người Trung quốc] thêm thời giờ, và để cho sứ điệp của ngài có thời gian thấm sâu hơn. Cần phải có phản hồi trước khi tiến thêm những bước kế tiếp.”

Bà giải thích: “Lá thư của Đức thánh cha chỉ rõ rằng Giáo hội không có một nghị trình chính trị nào, và yêu cầu người Công giáo phải là những công dân tốt. Đồng thời lá thư cũng xác quyết việc không thể chấp nhận phục tùng chính quyền khi họ can thiệp quá mức vào các vấn đề đức tin và kỷ luật của Giáo hội.”

Chính phủ Trung quốc chỉ cho người họ công nhận được phép tổ chức các hoạt động tôn giáo, chỉ ở những địa điểm đã đăng ký với Văn phòng Tôn giáo vụ và dưới sự kiểm soát của Hội Yêu Nước.

Bà quả quyết: “Lá thư của Đức thánh cha mô tả rất rõ rằng âm mưu của Hội Yêu nước muốn thực hiện độc lập, tự trị, tự quản và dân chủ hành chánh của Giáo hội, là những điều “không phù hợp với giáo lý Công giáo”, làm cho những người Công giáo thuộc Giáo hội “công khai” coi việc cộng tác với Hội Yêu nước cũng là trung thành với Tòa thánh Roma.”

Rõ ràng và cụ thể

Một số tín hữu ở Trung quốc chỉ giữ đạo “chui”, từ chối không hợp tác với Hội Yêu nước. Tháng 7 năm rồi, 4 linh mục “chui” bị bắt giữ vì từ chối không gia nhập hội. Một số tín hữu khác vừa trung thành với Roma vừa cộng tác phần nào với chính quyền.

Bà Schmid cho rằng thông điệp của ĐGH Bênêđictô XVI nhằm vào nhóm thứ hai này và là điểm chính của lá thư.

Bà nói rằng: “Còn điều quan trọng hơn nữa đối với tôi là Đức thánh cha đã yêu cầu tất cả các giám mục thuộc giáo hội “công khai” đã hòa giải phải hiệp thông “rõ rệt và cụ thể với Đức giáo hoàng.” Đó là điều đáng chú ý, vì có một số vị tuyên bố trung thành với Roma nhưng đồng thời chủ trương sự độc lập của Giáo hội, không để Roma kiểm soát, theo lời sai khiến của Hội Yêu nước.”

“Ở đây, một số theo dõi và phẩm định các tiến triển mới xẩy ra có thể rất hữu ích cho Tòa thánh Vatican, để xem các giám mục và linh mục này thực tâm đến mức độ nào đối với đạo Công giáo Roma của họ và sự tự do tôn giáo.”

“Lá thư của Đức thánh cha phác họa việc tự do tôn giáo đích thực khó mà có được khi nào Hội Yêu nước còn kiểm soát Giáo hội và hội đồng giám mục”.

Bà kết luận: “Thật khó thấy được Bắc kinh đang có tiến bộ nào trong việc ban phát tự do tôn giáo đích thực. Thời gian trước ngày Thế vận khai mạc, chúng ta đã thấy có cuộc thanh trừng lớn lao nhất các thừa sai Kitô giáo ngoại quốc kể từ ngày Cộng sản nắm quyền, và năm ngoái đã có nhiều vụ bắt giữ các tín hữu “chui” hơn những năm trước.”