Ánh Sáng của Đức Maria Trong Đêm Tối của Mẹ Têrêsa

Qua Đó Cho Thấy Cách Mà Đức Mẹ Đã An Ủi “Vị Thánh của Những Người Bị Xã Hội Bỏ Rơi”

TIJUANA, MÊHICÔ (Zenit.org).- Giới báo chí trần tục vừa qua đã cho tung ra rất nhiều bài báo nói về việc Mẹ Têrêsa đã có một “cuộc khủng hoảng” về đức tin trong suốt nhiều thế kỷ đến độ nào, thế nhưng họ đã bỏ qua một sự thật hết sức quan trọng vốn vẫn chưa được tiết lộ ra đó là việc Đức Maria đã giúp Mẹ Têrêsa chống đỡ được những phút giây suy yếu đó như thế nào.

Để tìm hiểu sâu sắc hơn về điều này, hãng tin Zenit đã có cuộc nói chuyện với Cha Joseph Langford, M.C., thuộc Dòng Truyền Giáo Bác Ái (Missionary of Charity) – người đã cùng với Mẹ Têrêsa thành lập ra một Dòng tương tự dành cho nam, tức Dòng gồm các Linh Mục Truyền Giáo Bác Ái, và Cha cũng là tác giả của cuốn “Mẹ Têrêsa: Dưới Bóng Râm của Đức Maria” (Mother Teresa: In the Shadow of Our Lady) vốn đã được Tờ Người Thăm Viếng Chủ Nhật cho xuất bản ra.

Cha Langford đã chia sẽ cho hãng tin Zenit biết về cách mà Mẹ Têrêsa đã bám víu vào Đức Trinh Nữ Maria trong suốt đêm tăm tối của Mẹ, và làm thế nào để chúng ta có thể đến gần gũi hơn với Đức Maria bằng việc theo sát mẫu gương của Mẹ Têrêsa.

Dòng Các Cha Truyền Giáo Bác Ái (M.C. Fathers)


Hỏi (H): Thưa Cha, điều gì khiến cho Cha quyết định rằng đây là thời điểm tốt nhất để kể về phần quan trọng còn lại trong câu chuyện nói về cuộc đời của Mẹ Têrêsa?

Cha Langford (T): Quyết định cho xuất bản ra cuốn sách “Mẹ Têrêsa: Dưới Bóng Râm của Đức Maria” và để tiết lộ ra thêm nhiều chi tiết hơn về cuộc sống nội tâm của Mẹ Têrêsa là vì sự hội tụ của hai sự kiện: sự kiện thứ nhất đó là kỷ niệm 10 năm ngày Mẹ Têrêsa qua đời, và sự kiện thứ hai đó là chuyện tranh cãi vừa qua về “đêm tối” trong tâm hồn của Mẹ Têrêsa.

Đứng trước những sự nhầm lẫn tạo ra chung quanh Mẹ Têrêsa và di sản của Mẹ, dường như điều quan trọng là cần phải tiết lộ ra một chiều kích khác về ánh sáng của sự thật và vẻ đẹp về công trình của Thiên Chúa nơi tâm hồn của Mẹ - một ánh sáng đã chiếu tỏ hơn rất nhiều qua đức tin anh dũng của Mẹ.

(H): Thưa Cha, Cha mô tả như thế nào về những khoảng tăm tối của Mẹ Têrêsa và Cha nghĩ gì về những tranh cãi vừa qua có liên quan đến “đêm tăm tối” đó của Mẹ Têrêsa?

(T): Ngược hẳn với các báo cáo của giới báo chí trần tục, thật ra Mẹ Têrêsa đã không phải chịu đựng bất kỳ một cuộc “khủng hoảng” nào cả có liên quan đến đức tin của Mẹ. Hay nói khác hơn, những vật lộn đó của Mẹ chẳng có liên quan gì đến đức tin cả, mà với “sự mất mát đi về việc cảm nghiệm” của đức tin, với sự mất mát đi về một giác quan xúc giác về Thiên Chúa mà thôi. Giống thể ngay khi Mẹ bước ra khỏi tu viện và bước vào các khu ổ chuột của Calcutta vậy, thì cảm giác bất ổn về sự khuyên lơn của Thiên Chúa đột ngột chấm dứt hẳn đi.

Dẫu rằng Mẹ Têrêsa vẫn chưa hiểu được điều đó mãi cho đến lúc sau này, khi Mẹ được hỏi để chia sẽ về sự đen tối trống vắng, một sự thử thách tương tự về mặt tín ngưỡng mà những người nghèo khổ và cơ cực đang phải chịu đựng, và Mẹ Têrêsa đã chia sẽ ra là vì lợi ích của họ và vì tình yêu thương của Mẹ dành cho Thiên Chúa.

Mẹ Têrêsa được cho phép để có cảm giác giống như thể Thiên Chúa không có hiện diện vậy, và đó chính là điều đầu tiên mà Mẹ Terêsa phải gánh chịu sự đau khổ quằn quại về việc mất đi khoảng cách giữa những cảm xúc và tín ngưỡng của Mẹ, dẫu vậy Mẹ Têrêsa vẫn chưa hề có cái cảm giác rằng Mẹ đã thiếu mất đi đức tin bao giờ.

Thực chất mà nói, đêm tối của Mẹ Têrêsa đã tiết lộ ra được chiều sâu bị dấu kín đi về đức tin của Mẹ Têrêsa theo cách mà người có đức tin suy yếu sẽ không thể nào có thể chịu đựng được. Sự tăm tối của Mẹ Têrêsa không những cho phép Mẹ Têrêsa thực thi đức tin trỗi vượt của Mẹ lên tới đỉnh cao một cách trọn vẹn, mà nó còn cho phép chúng ta – những người môn đệ thời nay vốn vẫn thường có “đức tin rất suy yếu, nhỏ nhoi” – có thể khám phá ra những chiều kích thực sự có thể của đức tin, thậm chí trong cả lúc bị ép buộc nhất, và thậm chí cả trong bóng đêm.

Mẹ Têrêsa muốn khích lệ tất cả chúng ta hãy làm điều tương tự trong bối cảnh Calcutta riêng của chúng ta, trong đêm tối riêng của chúng ta, tức là: thay vì cho phép những thử thách và nổi đớn đau trở thành một thứ tù nhân trói chặt cuộc đời của chúng ta, thì chúng ta có thể - theo như cách Mẹ Têrêsa đã từng làm - đó là biến nổi đau đó bắt thành nhịp cầu để đến với nổi đau của những người khác, để tạo nên một sự gắn bó đoàn kết, và một chất xúc tác cho lòng bác ái.

(H): Thưa Cha, mối quan hệ của Mẹ Têrêsa với Đức Maria đã hổ trợ cho Mẹ Têrêsa như thế nào trong những khoảng thời gian bị thử thách này?

(T): Cũng giống như những người Israel xưa kia được trao cho một cột lửa để dẫn đường họ trong đêm tối, thì Mẹ Têrêsa cũng được trao ban cho ánh sáng hướng dẫn riêng để giúp Mẹ Têrêsa vượt qua đêm tối của đức tin bởi chính Đức Trinh Nữ Maria.

Món quà mà Chúa Giêsu đã gởi trao lại cho Thánh Gioan trên đồi Calvary và cho các môn đệ cùng các Thánh của Ngài qua suốt mọi thời đại, chính là Đức Maria – thì chính Đức Maria đã cũng cố và thêm sức mạnh cho Mẹ Têrêsa để Mẹ Têrêsa có thể gánh vác được nổi đau riêng của mình, và cũng để gánh thay nổi đau đó cho những người nghèo khổ, côi đơn và góa bụa.

Đức Trinh Nữ Maria đã giúp cho Mẹ Têrêsa không những tin tưởng vào đêm tối, mà còn mến yêu luôn cả đêm tối – nhằm để chuyển hoán mầu nhiệm của Thập Giá – ngay trong chính nội tâm của Mẹ Têrêsa và của tất cả những ai sống chung quanh Mẹ, và để gieo trồng những hạt giống về sự phục sinh của Thiên Chúa.

Cũng giống như chính Đức Maria đã mang Thánh Gioan cùng với 12 Môn Đệ, mãi trung thành đứng dưới cây thập giá trên đồi Calvary xưa kia, thì giờ đây cũng chính Đức Maria – Người đã mang đến cho Mẹ Têrêsa thông qua biển đời khổ đau của những kẻ bất hạnh trước mặt Mẹ Têrêsa, để qua đó chiếu tỏa ánh sáng về tình yêu của Thiên Chúa nơi những người khổ nghèo.

(H): Thưa Cha, Cha đã học được điều gì về Đức Maria thông qua Mẹ Têrêsa?

(T): Cuốn sách mà tôi viết là chính là một cuốn toát yếu về những gì mà tôi đã học biết được về Đức Maria trong suốt nhiều năm, và từ việc nhìn ngắm và lắng nghe Mẹ Têrêsa - vị Thánh của Những Người Cùng Khổ này. Đó chính là một lời biện giải giản đơn về vai trò của Đức Maria, được gói gọn không phải qua những thuật bút chiến (polemics), mà qua chiếc áo xari khiêm tốn của một trong những người làm chứng tá mọn hèn nhất cho Phúc Âm theo cách dễ tiếp xúc và gần gũi nhất.

Thật không thể nào xét nghiệm về đức tin của Mẹ Têrêsa mà không bị nhắc nhớ về chính đức tin của Mẹ Têrêsa đã dành cho Đức Maria. Dẫu sự tăm tối của Đức Maria đựng chứa nhiều chiều kích và góc cạnh khác nhau, thế nhưng chính Đức Maria Thành Nazarét cũng đã từng sống qua những đêm tăm tối về đức tin của Đức Maria.

Hãy suy gẫm về những tháng dài ngờ vực của Giuse, về việc không tìm ra được phòng trọ nơi Bêlem; về việc phải rời Ai Cập, về những năm dài vắng bóng của Chúa Giêsu nơi thành Nazarét, về những giây phút khổ nạn của Con Mình trên thập giá, và về nổi khổ đau riêng của Đức Maria khi đặt Con Mình nằm trong mộ. Chính từ những biến cố này, mà Đức Maria đã rút ra được những bài học về đức tin để Mẹ chia sẽ lại cho một thiếu phụ trẻ tuổi là Mẹ Têrêsa.

Cuộc sống riêng của Mẹ Têrêsa, và việc Mẹ Têrêsa ý thức được về vai trò của Người Mẹ của Thiên Chúa, cũng phần nào giống với việc Đức Maria đã từng “liên lũy đi viếng” hay “vội vã” đi báo tin của Thiên Chúa cho những người khác. Cái nhìn về Đức Maria đó không những qua việc cảm nghiệm riêng của Mẹ Têrêsa, mà nó cũng còn xuất rễ rất sâu trong Thánh Kinh.

Sau cùng Mẹ Têrêsa không phải là người để đề cập tới mà là mầu nhiệm về Đức Maria, vì Mẹ Têrêsa vẫn thường hay thực hiện về mầu nhiệm của Chúa Kitô ẩn hiện nơi những người nghèo khổ đó là: “Hãy đến và xem.”

(H): Thưa Cha, những cái nhìn của Mẹ Têrêsa trong tư cách là một người phụ nữ trẻ đã ảnh hưởng như thế nào về sự sùng kính của Mẹ Têrêsa dành cho Đức Maria?

(T): Khoảng năm 1947, sau nhiều tháng nhận được ơn huệ phi thường mà Chúa Giêsu đã giải thích rất chi tiết về sứ mạng mà Mẹ Têrêsa sẽ đảm nhiệm, Mẹ Têrêsa đã được Thiên Chúa ban cho một viễn ảnh, vốn đã trở thành những yếu tố chính trong ơn gọi mới của Mẹ.

Mẹ Têrêsa được Thiên Chúa cho trông thấy một “đám đông rất lớn” những người nghèo khổ thuộc đủ loại, “được che đậy trong bóng đêm” – một bóng đêm mà chẳng bao lâu đó chính Mẹ Têrêsa cũng cảm nghiệm lấy. Đức Maria lúc đó đang đứng giữa những người nghèo khổ đó, và Đức Maria gọi những người đó chính là con cái của Mẹ.

Chính Mẹ Têrêsa đã nhìn thấy điều đó trong tư cách là “một đứa trẻ thơ,” đang đứng trực diện với Đức Maria, giống thể như đứng rất gần với Đức Maria và dần dà bị cuốn hút qua sự hiện diện của chính Đức Maria vậy. Điều mà Mẹ Têrêsa đã nhìn thấy trong viễn ảnh đó là ngày đó thật sự rồi cũng sẽ đến, vì sứ mạng của Mẹ Têrêsa đã trở thành một kiểu “sứ mạng nối dài của Đức Maria” (extension mission of Our Lady) tại các đồi Calvary của thế giới này.

Khi được hỏi bởi vị cố vấn tâm linh về việc làm cách nào mà Mẹ Têrêsa dự định hoàn tất sứ vụ dường như không thể nào thực hiện được mà Chúa Giêsu đã đòi hỏi nơi Mẹ Têrêsa, thì Mẹ Têrêsa chỉ đơn giản đáp lại rằng Mẹ đang đặt “tất cả sự tin tưởng và phó thác” của Mẹ vào sự hiện diện của Đức Maria.

Mẹ Têrêsa chưa bao giờ nghi ngờ về điều đó cả, mà trái lại Mẹ được phấn khích bởi cùng chính đức tin đã gìn giữ Đức Maria trong giờ phút tăm tối nhhất của Đức Maria trên đồi Calvary, rằng Người Con của Thiên Chúa được dấu kín bên dưới “sự cải trang đau khổ” của tất cả những ai đã chứng kiến sự Khổ Nạn của Ngài. Như chính Chúa Giêsu đã từng tuyên bố trong Phúc Âm của Thánh Máthêu xưa kia, thì nay Mẹ Têrêsa cũng rất thích lặp lại câu nói: “Bất kỳ điều gì các con làm cho những người bé mọn này nhất … chính là các con làm cho Ta.”

Kể từ viễn ảnh của năm 1947 về sự chuyển hoán cuộc sống cho mãi tới lúc Mẹ Têrêsa mất đi, thì Đức Maria luôn là Người An Ủi gần nhất của Mẹ Têrêsa, luôn là tấm gương và sự hổ trợ không mệt mõi cho Mẹ Têrêsa.

Trang Bìa Cuốn Sách của Cha Langford, MC
(H): Thưa Cha, trong cuốn sách của Cha, Cha có đề cập về bốn “thái độ quan trọng cần có của tâm hồn để cho Đức Maria can dự vào trong cuộc sống của chúng ta.” Thì liệu Cha có thể mô tả một cách vắn tắt về những thái độ đó, và làm thế nào mà Mẹ Têrêsa phát tỏa ra những thái độ này qua đời sống và công việc của Mẹ?

(T): Điều tiên quyết có trong mối quan hệ của chúng ta với Đức Maria chính là thái độ hèn mọn và nghèo khổ của tâm linh, một thái độ cần có để mở cửa nước thiêng đàng. Như Phúc Âm đã liên tục đề cập tới: “Trừ phi các con thay đổi và trở nên bé mọn như các trẻ nhỏ này” (Luca 18:17).

Thái độ tiên quyết thứ hai đó là thái độ của sự cậy trông và tín thác giản đơn của đức tin qua sự hiện diện, qua quyền năng và qua vai trò của Đức Maria trong kế hoạch của Thiên Chúa, việc biết khôn ngoan bám víu và nhờ sự chuyển cầu cũng như can dự của Đức Maria cho chúng ta trong tư cách là những trẻ thơ nhỏ mọn biết đặt trọn niềm tín thác vào bên Đức Maria.

Thứ ba là thái độ biết vâng phục một cách khiêm tốn như chính Đức Maria đã tuyên bố “Xin hãy làm như lời Sứ Thần truyền, …” nghĩa là phải có cùng tính ngoan ngoãn, hay tính dễ bảo (docility) và sự mềm mỏng (suppleness) của tâm linh như của Đức Maria, và đó cũng là điều mà chúng ta đã nhìn thấy được nơi Mẹ Têrêsa, và nơi những ai đã sống gần gũi với Đức Maria.

Thái độ tiên quyết thứ tư để có thể đến gần hơn với Đức Maria chính là thái độ trầm mặc, suy tư (contemplative) cả trong lời cầu nguyện lẫn trong cuộc sống hằng ngày – giống với tinh thần của đứa trẻ cứ mãi ngạc kinh trước vẽ uy nghiêm về việc mình được Thiên Chúa tạo dựng nên, và vẽ đẹp của việc tạo dựng đó của Thiên Chúa, cũng như khả năng để có thể tự hỏi về những hồng ân và ơn phúc mình có được là từ đâu.

(H): Thưa Cha, làm thế nào mà Đức Maria đã mang Mẹ Têrêsa đến gần với Chúa Kitô, và làm thế nào để Mẹ Têrêsa có thể mang chúng ta đến gần hơn với Chúa Kitô?

(T): Mẹ Têrêsa lúc nào cũng khám phá ra được sự hiện diện của Đức Maria ngay ở luôn bên mình, nơi các ổ chuột, để Đức Maria thánh hóa cho dẫu là những nơi đó có xấu xa hay bẩn thỉu đến cỡ nào, và ngay cả với những điều đẹp đẽ cho dẫu chúng chẳng có hấp dẫn gì cho lắm, … Chính Mẹ Maria đã mở những chân trời đen tối nhất ra cho ánh sáng ơn huệ của Thiên Chúa.

Đối với Mẹ Têrêsa, Đức Maria chính là đám mây tuôn xuống trong túp liều quy tụ tất cả mọi người hội họp như được đề cập trong Cựu Ước, và mang đến một không khí hết sức thiêng liêng được lấp đầy bởi sự hiện diện của Thiên Chúa ngay ở nơi đó, hòng đem lại nơi trú ẩn nhằm thánh hóa và biến chuyển tất cả mọi sự, được tiền định cho chúng ta, và để chuẩn bị chúng ta cho cuộc gặp gỡ với chính Thiên Chúa.

Mẹ Têrêsa xác tín rằng trong khoảng không gian linh thiêng này, tất cả những điều mà Thiên Chúa mong mõi nơi Mẹ Têrêsa sẽ được tỏ bày ra. Còn trong Đức Maria, Mẹ Têrêsa đã tìm thấy được một con đường đặc ân để đến được với mầu nhiệm về tình yêu của Ba Ngôi Thiên Chúa, được trao ban nơi Chúa Giêsu.

Đối với Mẹ Têrêsa, Đức Maria chính là vị đại diện cho “sự đáp trả tuyệt đối” của nhân loại lên cho Thiên Chúa, lời đáp trả cao nhất và trọn vẹn nhất trước lời gọi mời của Thiên Chúa dành cho chúng ta là hãy yêu chính mình và yêu mến tất cả mọi người. Như Đức Maria đã trở nên nguồn an ủi cho Thánh Gioan trước những nghịch cảnh về sự yếu đuối của con người, khi vị Thánh leo lên đồi Calvê, thì Đức Maria cũng là nguồn an ủi cho Mẹ Têrêsa trong cùng một nghịch cảnh tương tự, khi Mẹ Têrêsa chui thẳng vào bên trong những hố sâu thẳm nơi các ổ chuột ở Calcutta.

Mẹ Têrêsa sẽ gọi mời tất cả chúng ta, cũng như tất cả các Chị-Em Đệ Tử của Mẹ, là hãy cho phép Đức Maria trở thành nguồn giải pháp chính, hay nguồi ủi an chính trong cuộc đời của tất cả chúng ta, khi chúng ta diện đối với những thử thách và những đòi hỏi của dòng đời để biết theo Chúa Giêsu, là “hãy vác lấy Thập Giá hằng ngày của chúng ta” để đi theo Ngài, ngay trong những điểm Calcutta tăm tối nhất trong chính trái tim sâu thẳm của chúng ta.

Với trọn lòng mến vào Mẹ Têrêsa, Mẹ Têrêsa đã lưu tâm và khích lệ tất cả chúng ta hãy hướng về Chúa Giêsu, về lời mời gọi rất long trọng của Ngài “Hỡi Môn Đệ, Đây là Mẹ Con!”

P.S.:

(1) Để tìm hiểu về Cuốn Sách “Mẹ Têrêsa: Trong Bóng Râm của Đức Maria” (Mother Teresa: In the Shadow of Our Lady), xin mời Quý Vị hãy vào thăm trang Web tại địa chỉ: http://www.osv.com/BooksNav/MotherTeresaIntheShadowofOurLady/tabid/4738/Default.aspx.

(2) Để tìm hiểu thêm về Ơn Gọi của Dòng Các Cha Truyền Giáo Bác Ái, xin mời các bạn nam hãy vào thăm trang Web tại địa chỉ: http://www.mcpriests.com/