Toàn cảnh Lễ Phong thánh Mẹ Têrêsa Calcutta

Sáng Chúa Nhật ngày 04/09/2016 tại quảng trường Đền Thờ Thánh Phêrô, Thành Vatican, Thủ đô Rôma - Italya, Đức Thánh Cha Phanxicô long trọng cử hành Thánh lễ và Nghi thức tôn phong hiển Thánh cho Mẹ Têrêsa thành Calcutta vào lúc 10g30 tức 15g30 giờ Việt Nam.

Thánh lễ có sự tham dự của khoảng 70 Hồng Y, Thượng phụ Công Giáo nghi lễ Đông phương, 400 Tổng Giám Mục - Giám Mục, 1.700 Linh mục, các phái đoàn ngoại giao bên cạnh tòa Thánh, cách riêng các vị thuộc HĐGM, Thủ tướng Ấn Độ ông Narendra Modi, Thủ tướng Albania ông Edi Rama và các tín hữu từ Ấn Độ, Albania quê hương Mẹ Têrêsa, hơn 100.000 tín hữu, trong đó có 45.000 thành viên các tổ chức thiện nguyện về Rôma mừng Năm Thánh Lòng Thương Xót, 1.500 người nghèo, hành khất, vô gia cư, bị bỏ rơi được các nữ tu của Mẹ Têrêsa săn sóc trong các nhà ở Rôma, Milano, Bologna, Firenze, Napoli và được ĐTC thiết đãi bữa trưa sau Thánh lễ.

Thánh lễ được mở đầu khi đoàn đồng tế từ Đền thờ Thánh Phêrô tiến ra Lễ đài trong khi ca đoàn hát “Misericordes sicut Pater” - bài hát chính thức của Năm Thánh Lòng Thương Xót. Sau lời chào mở đầu của ĐTC, cộng đoàn hát kinh Chúa Thánh Thần, tiếp đến ĐHY Angelo Amato Tổng trưởng Bộ Phong Thánh tiến lên xin ĐTC phong hiển Thánh cho chân phước Têrêsa Calcutta và đọc tiểu sử chính thức của Mẹ Têrêsa.

“Têrêsa Calcutta, nhũ danh Gonxha Bojaxhiu Agnes, sinh tại Skopje, Albania, ngày 26 tháng 08 năm 1910, là người con thứ năm và cũng là con út của ông bà Nikola và Drane Bojaxhiu. Cô đã được rửa tội vào ngày hôm sau và được rước lễ lần đầu khi lên năm tuổi rưỡi. Từ thời điểm đó trở đi, tâm hồn cô tràn ngập tình yêu dành cho các linh hồn.

Năm 1928, với mong muốn được phục vụ như là một nhà truyền giáo, cô bước vào Tu hội Chị em Loreto ở Ireland. Năm 1929, cô đến Ấn Độ, và khấn lần đầu vào tháng 5 năm 1931 và khấn trọn vào tháng Năm năm 1937. Trong suốt hai mươi năm sau đó, cô đã giảng dạy ở Ấn Độ, và được nhiều người biết đến vì lòng bác ái, lòng nhiệt thành, sự tận tâm và sự vui tươi.

Ngày 10 tháng 9 năm 1946, cô nhận được từ Chúa Giêsu lời mời gọi “để lại tất cả mọi thứ phía sau và phục vụ Ngài nơi những người nghèo nhất trong số những người nghèo”. Năm 1948, cô nhận được sự cho phép của Giáo Hội để bắt đầu sứ vụ tông đồ của mình trong các khu ổ chuột của thành phố Calcutta. Dòng Thừa Sai Bác Ái đã trở thành một Tu Hội của giáo phận vào ngày 07 tháng 10 năm 1950, và đã được nâng lên thành một Tu Hội giáo hoàng vào ngày 1 tháng 2 năm 1965. Đặc sủng riêng của Tu Hội là để thỏa mãn cơn khát vô hạn của Chúa Giêsu đối với tình yêu và đối với các linh hồn bằng cách hoạt động cho sự cứu rỗi và sự thánh thiện của những người nghèo nhất trong những người nghèo.

Để mở rộng sứ mệnh tình yêu này, Mẹ Têrêsa đã mở thêm các nhánh khác bao gồm dòng các Tu huynh Thừa Sai Bác Ái, vào năm 1963, dòng các nữ tu sĩ chiêm niệm vào năm 1976, dòng các Tu huynh chiêm niệm (1979), và dòng các Cha Thừa Sai Bác Ái vào năm 1984, cũng như các Hiệp hội các cộng tác viên, Hiệp hội các cộng sự viên đồng lao cộng khổ, và phong trào Corpus Christi cho các Linh mục.

Tại thời điểm Mẹ Têrêsa qua đời vào ngày 05 tháng Chín năm 1997, dòng có đến 3.842 chị em làm việc tại 594 nhà ở tại 120 quốc gia. Mặc dù, phải chịu đựng một kinh nghiệm đau đớn của bóng tối nội tâm, Mẹ Têrêsa đã đi khắp mọi nơi, có liên quan, như Đức Maria trong trình thuật Thăm Viếng [bà Elizabeth], để truyền bá tình yêu của Chúa Giêsu trên khắp thế giới. Do đó, Mẹ đã trở thành một biểu tượng của dịu dàng và tình yêu thương xót của Thiên Chúa cho mọi người, đặc biệt là đối với những người không được yêu thương, bị khước từ và bỏ rơi. Từ trên Thiên Đàng, Mẹ tiếp tục “thắp lên một ánh sáng cho những người sống trong bóng tối trên trái đất này”

Năm 1979, Ủy Ban Nobel của Na Uy đã quyết định trao giải Nobel về Hòa Bình cho Mẹ Têrêsa. Năm 1985, nhân dịp kỷ niệm 40 năm thành lập, Liên Hiệp Quốc đã mời Mẹ tới nói chuyện và phát biểu trước hàng ngàn cử tọa.

Mẹ Têrêsa có lòng quan tâm dặc biệt tới Việt Nam khi đã 5 lần sang thăm. Tháng 06/1973, Mẹ gửi 7 Thầy Thừa Sai Bác Ái từ Ấn Ðộ đến Việt Nam nhưng sau đó đó do biến cố 1975, các Thầy đều phải tản cư. Tháng 04/1994, Mẹ sang Việt Nam lần thứ 3 và được Bộ Thương binh Xã hội mời 8 nữ tu của Mẹ qua Việt Nam làm việc, đồng thời Mẹ Têrêsa làm đơn gửi Chính phủ Trung ương Hà Nội xin mở nhà dòng tại Việt Nam. Tuy nhiên, ngày 22/12/1995, nhà cầm quyền ra lệnh cho Dòng của Mẹ phải rời Việt Nam và đây cũng là lần cuối cùng Mẹ đến Việt Nam. Như thế, ước mơ của Mẹ Têrêsa được mở nhà dòng tại Việt Nam không thành sự và còn dang dở.

Ngày 01/03/1999, chưa đầy 2 năm sau khi Mẹ qua đời, do lời thỉnh cầu của nhiều Giám mục và tín hữu trên thế giới, ĐTC Gioan Phaolô II cho phép khởi sự tiến trình xét Phong Chân phước cho Mẹ Têrêsa trên cấp bậc Giáo phận, trước thời hạn 5 năm do luật ấn định và Mẹ được phong chân phước ngày 19/10/2003 sau khi ĐTC công nhận về phép lạ chữa lành một phụ nữ Ấn Độ - Monika Besra, thiếu phụ bị ung thư bao tử được Mẹ Têrêsa cứu chữa.

Ngày 17/12/2016, ĐTC Phanxicô công nhận phép lạ Mẹ Têrêsa chữa lành một thanh niên Brésil 35 tuổi tên là Marcillio Andrino, bị nhiều biếu u trong não. Trong lúc anh bị hôn mê, người vợ khẩn cầu Mẹ Têrêsa cứu chữa. Vợ chồng anh Marcillio Andrino là chứng nhân phép lạ Mẹ Thánh trong Đại lễ phong Thánh.

Trong công nghị Hồng Y diễn ra ngày 15/03/2016, ĐTC đã quyết định ngày tôn phong hiển thánh cho Mẹ Têrêsa thành Calcutta, Đấng sáng lập Dòng các nữ tu Thừa sai bác ái vào ngày 04/09/2016.

Sau khi ĐHY Tổng trưởng đọc tiểu sử Mẹ Têrêsa, cộng đoàn hát Kinh cầu các Thánh trong khi Thánh tích của Mẹ Têrêsa được rước lên trước Lễ đài, dứt Kinh cầu các Thánh, ĐTC Phanxicô long trọng đọc công thức tuyên thánh bằng tiếng Latinh:

“Để tôn vinh Chúa Ba Ngôi cực thánh, để tuyên dương đức tin Công Giáo và thăng tiến đời sống Kitô hữu, với quyền bính của Chúa Giêsu Kitô, của các thánh Tông Đồ Phêrô và Phaolô và của Chúng Tôi, sau khi suy nghĩ chín chắn, nhiều lần khẩn cầu ơn phù trợ của Chúa và lắng nghe ý kiến của nhiều anh em chúng tôi trong hàng Giám Mục, chúng tôi tuyên bố và xác định: Chân Phước Têrêsa Calcutta là Hiển Thánh, và chúng tôi ghi tên ngài vào Sổ Bộ các Thánh

và qui định rằng, Ngài được được tôn kính cùng các chư Thánh với lòng sùng mộ

trong toàn thể Giáo Hội. Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần. Amen”

Cộng đoàn tham dự vang lên những tiếng vố tay vang dội mừng Giáo Hội có thêm vị tân Hiển Thánh, trong khi đó Thánh tích của Mẹ Têrêsa được rước lên Bàn thờ trên Lễ đài. Thánh tích được gắn trên Thánh giá trong hiếc hộp đựng có hình một giọt nước, được bao quanh bởi hình trái tim mầu xanh và trắng diễn tả chiếc áo dòng sari của Mẹ với hai chữ “Ta khát”.

Nghi thức tuyên Thánh kết thúc với lời cám ơn của ĐYH Tổng trưởng Bộ Phong Thánh và xin ĐTC ra tông thư công bố sắc lệnh về việc tuyên Thánh. Sau đó, Thánh lễ được tiếp tục như thường lệ với Kinh Vinh Danh, cũng là Thánh lễ kết thúc cuộc hành hương Năm Thánh Lòng Thương Xót dành cho những người hoạt động trong các tổ chức bác ái Công Giáo, những công việc lòng thương xót.

Chia sẻ trong Thánh lễ, ĐTC mở đầu với câu hỏi “Nào ai có thể hiểu được ý định của Thiên Chúa?" (Kn 9:13) và khẳng định “Nhiệm vụ của chúng ta là nhận ra tiếng gọi của Thiên Chúa và sau đó làm theo ý Người. Nhưng để làm theo ý của Người, chúng ta phải tự hỏi mình, "đâu là ý của Thiên Chúa trong cuộc sống của tôi?" Từ đó ĐTC đưa ra câu trả lời cho cộng đoàn “Chúng ta tìm thấy câu trả lời trong cùng một đoạn văn của Sách Khôn Ngoan: "Con người đã được dạy những gì làm vui lòng Ngài" (Kn 9:18). Để xác định tiếng gọi của Thiên Chúa, chúng ta phải tự hỏi mình và hiểu điều gì đẹp lòng Thiên Chúa. Trong nhiều trường hợp, các tiên tri đã loan báo những gì làm đẹp lòng Thiên Chúa. "Ta muốn lòng thương xót, chứ không phải lễ hy sinh" (Hs 6: 6; Mt 09:13). Mỗi lần chúng ta cúi xuống các nhu cầu của anh chị em chúng ta, chúng ta dâng cho Chúa Giêsu một cái gì đó để ăn và uống; chúng ta mặc áo, chúng ta giúp đỡ, và chúng ta thăm viếng Con Thiên Chúa (x Mt 25:40) ĐTC khẳng định.

ĐTC chia sẻ khi nói về Mẹ Têrêsa: “Trong mọi khía cạnh của cuộc sống, Mẹ Têrêsa là một người phân phối rộng rãi lòng thương xót của Thiên Chúa, tự làm cho mình có sẵn đó cho mọi người qua việc chào đón và bảo vệ sự sống con người, các trẻ chưa sinh và những người bị bỏ rơi và bị loại bỏ. Mẹ đã dấn thân bảo vệ sự sống, Mẹ đã gập người trước những ai đã kiệt sức, để mặc cho chết trên lề đường, ở trong họ, Mẹ nhìn thấy phẩm giá Thiên Chúa ban cho họ; Mẹ làm cho tiếng nói của Mẹ được các cường quốc trên thế giới nghe thấy, ngõ hầu họ nhận ra phần lỗi của họ trong tội nghèo đói mà chính họ đã tạo ra. Đối với Mẹ Têrêsa, lòng thương xót là "muối" đem hương vị đến cho việc làm của mình, là "ánh sáng" tỏa chiếu trong bóng tối của rất nhiều người đã không còn nước mắt để tuôn ra vì cảnh nghèo và đau khổ của họ.

Sau cùng ĐTC mời gọi và đưa ra gợi ý cho cộng đoàn: “Mẹ Têrêsa thích nói: "Có lẽ tôi không nói được ngôn ngữ của họ, nhưng tôi có thể mỉm cười". Chúng ta hãy mang nụ cười của Mẹ trong trái tim chúng ta và hiến tặng nó cho những người chúng ta gặp dọc hành trình của chúng ta, đặc biệt là những người đau khổ. Bằng cách này, chúng ta sẽ mở ra nhiều cơ hội hân hoan và hy vọng cho các anh chị em của chúng ta, những người đang chán nản và đang cần được hiểu biết và âu yếm”

Sau cùng vào sáng ngày 05/09, ĐHY Pietro Parolin - Quốc vụ khanh Tòa thánh đã chủ sự Thánh lễ tạ ơn tại Đền thờ Thánh Phêrô và cũng là Lễ kính Thánh Têrêsa Calcutta lần đầu tiên, sau đó các tín hữu có thể tôn kính Thánh tích của Mẹ vào ban chiều tại Đền thờ thánh Gioan Laterano, việc tôn kính này được tiếp tục đến ngày hôm sau. Trong hai ngày 07 - 08/09/2016, Thánh tích Thánh nữ Têrêsa được tôn kính tại Nhà thờ Thánh Gregorio Cả, và có thể viếng phòng của Mẹ tại tu viện cạnh thánh đường này.

Kính lậy Mẹ Thánh Têrêsa thành Calcutta, Mẹ đã hứa: “Tôi sẽ không ngủ khi ở Thiên Đàng, nhưng tôi sẽ làm việc chăm chỉ hơn bằng cách khác” Xin Mẹ giữ lời hứa mà cầu bầu cho chúng con và toàn Thế giới.

Hoàng Đức (tổng hợp)