Trước những cáo buộc tới tấp đang diễn ra tại Peru, nhiều thế lực chống báng Giáo Hội và nhiều người bi quan cho rằng trường hợp Luis Fernando Figari của Peru có thể bùng nổ thành một trường hợp Chí Lợi thứ hai.

Tuy nhiên, có những yếu tố cho thấy những nhận định bi quan này sẽ không xảy ra. Luis Fernando Figari chỉ là một giáo dân, không phải là giáo sĩ và Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ đã hành động hết sức thận trọng trong vụ này.

Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ bác bỏ cáo buộc che dấu và bảo vệ Luis Fernando Figari

Các quan chức Tòa Thánh đã bác bỏ cáo buộc che dấu và bảo vệ Luis Fernando Figari, người sáng lập Sodalitium Christianae Vitae, nghĩa là Hiệp Hội Đời Sống Kitô, viết tắt là SCV. Luis Fernando Figari bị buộc tội lạm dụng tình dục, thể chất và tâm lý của các thành viên trong hiệp hội.

Trong thông cáo đề ngày 25 tháng 5 và được Hội Đồng Giám Mục Peru công bố vào đầu tháng Sáu, Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ cho biết bộ phản đối các cáo buộc cho rằng bộ đã “che dấu” Luis Fernando Figari ở Rome và là “bảo vệ” ông này.

Thông cáo của Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ cũng phản bác lại những lời chỉ trích liên quan đến các hướng dẫn dành cho SCV hơn một năm trước đây về trường hợp của Figari, người sáng lập phong trào năm 1971.

Tháng Giêng năm 2017, Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ đã thông báo cho bề trên tổng quyền của hiệp hội, là Alessandro Moroni, rằng một cuộc điều tra bắt đầu vào năm 2015 đã xác định rằng Figari đã vi phạm nghiêm trọng “Giới răn thứ Sáu” với ít nhất một trường hợp lạm dụng tình dục liên quan đến trẻ vị thành niên.

Tại thời điểm đó, bộ nói rằng Figari không nên bị trục xuất khỏi hiệp hội nhưng khuyến cáo không cho ông này trở lại Peru trừ ra trong những trường hợp nghiêm trọng và với sự cho phép bằng văn bản của bề trên tổng quyền của hiệp hội. Ngoài ra, ông ta phải sống biệt lập, không có liên lạc với các thành viên của phong trào ngoại trừ một người được chỉ định giúp đỡ ông ta trong lúc đau yếu, và không được đưa ra các tuyên bố công khai hoặc tham gia vào các cuộc hội họp.

Trong thông cáo ký hôm 25 tháng 5, Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ giải thích rằng theo nhận định của bộ, Figari có một ảnh hưởng rất lớn trong hiệp hội và trong xã hội rộng lớn, nếu được cho phép quay về Peru, Figari sẽ hủy hết các tang chứng, sẽ khủng bố những ai có ý định tố cáo ông ta, gây khó khăn cho việc xác định sự thật của các sự kiện và cản trở tiến trình tìm kiếm công lý. Các biện pháp nói trên là nhằm nhanh chóng “tái lập công lý cho các nạn nhân” và ngăn cản ông ta “gây thêm nhiều tổn hại cho bất cứ ai”, cũng như tạo cơ hội cho ông ta có điều kiện thảnh thơi để xét mình.

Oscar Osterling, một trong năm cựu thành viên SCV là người đã đệ đơn khiếu nại trước tòa cáo buộc Figari lạm dụng tính dục mình, chê bai thông cáo của Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ là “hời hợt” và tiếp tục chỉ tập trung vào một mình Figari, chứ không xem xét những cáo buộc liên quan đến ba nhà lãnh đạo khác của hiệp hội, là những người cũng bị cáo buộc lạm dụng tính dục. Một trong ba bị cáo này đã chết.

Luis Fernando Figari là ai?

SCV được thành lập như là một hiệp hội giáo dân ở Lima, Peru, năm 1971.

Các đạo luật của hiệp hội này như là một hiệp hội dành cho anh chị em tín hữu đã được thông qua vào năm 1977 và năm 1997 đã được phê chuẩn như một Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ được Tòa Thánh công nhận dành cho những người nam muốn sống đời thánh hiến và cho các linh mục.

SCV có đến 20,000 thành viên ở Peru, Á Căn Đình, Ba Tây, Colombia, Costa Rica, Chí Lợi, Ecuador, Ý và Hoa Kỳ.

Người sáng lập, Luis Fernando Figari, là một người có ảnh hưởng rất lớn trong các Giáo Hội tại Nam Mỹ. Ông đã từng được mời tham dự hai Thượng Hội Đồng Giám Mục: một lần về Bí Tích Thánh Thể năm 2005 và một lần khác về Kinh Thánh vào năm 2008. Ông cũng được mời làm cố vấn cho Hội Đồng Giáo Hoàng về Giáo Dân vào năm 2002.

Những cáo buộc

Một cuộc điều tra được những nhà lãnh đạo mới của Hiệp Hội công bố vào năm ngoái 2017 cáo buộc Figari đã phạm tội lạm dụng tình dục, thể chất và tâm lý đối với các thành viên của Hiệp Hội.

Báo cáo, được viết bởi ba chuyên gia và do lãnh đạo mới của tổ chức này công bố, cho biết ông Figari đã “lạm dụng tình dục ít nhất một thiếu niên, lạm dụng tình dục hoặc lôi kéo nhiều nam thanh niên khác, và lạm dụng thể chất hoặc tâm lý hàng chục người khác”. Báo cáo nói thêm rằng ông “đã sử dụng vị trí lãnh đạo của mình để chỉ đạo và kiểm soát độc đoán hầu hết các hội viên”.

Báo cáo cho biết có cả bốn cựu thành viên khác của phong trào này cũng đã lạm dụng tình dục.

Báo cáo năm 2017 cho thấy sự lạm dụng của Figari “xảy ra dưới chiêu bài cung cấp tư vấn tâm linh cho các nạn nhân”. Lạm dụng thể lý đã được sử dụng như là một cách để kỷ luật thành viên. Những người bị trừng phạt có thể bị cấm không cho ăn uống, buộc phải ngủ trên những bậc cầu thang, hoặc buộc phải thức suốt đêm. Các kỹ thuật huấn luyện kiểu quân sự đã được sử dụng, bao gồm cả bơi lội trong đại dương trong nhiều giờ.

Một số thành viên báo cáo rằng Figari dường như thích nhìn thấy những đau khổ của người khác. Ông ta thậm chí đã dùng nến đốt một hội viên hoặc đe dọa các thành viên với con chó của mình, mà nhiều người đã từng bị con chó này cắn nhiều lần.

Mặt khác, báo cáo cũng ghi nhận những khía cạnh tích cực, chẳng hạn, đa số các thành viên của phong trào “có một lòng đạo đức cao độ, được thu hút bởi Tin Mừng và những khía cạnh tích cực của SCV”.

SCV cũng từng đào tạo được nhiều linh mục.

Những hệ lụy

Vấn đề trở nên nghiêm trọng là vì báo chí tại Peru cáo buộc là Tòa Thánh đã nhận được các báo cáo từ năm 2011 nhưng không có hành động cụ thể nào. Về điểm này, Cha Federico Lombardi, nguyên giám đốc Phòng Báo Chí Tòa Thánh, giải thích với tờ Crux rằng sự chậm trễ này là do “sự phức tạp và sự đa dạng của các quan điểm và những cách diễn giải” liên quan đến những cáo buộc chống lại Figari cũng như các vấn đề pháp lý.

Các cơ quan tư pháp Peru đã bắt đầu điều tra những cáo buộc vào tháng 12 năm 2015, nhưng vì các nạn nhân không muốn lộ diện, đã bị buộc phải bỏ vụ án. Các nạn nhân lo sợ vụ việc không đi đến đâu: vì những lạm dụng xảy ra ở hải ngoại nằm ngoài thẩm quyền tài phán của Peru, họ tin rằng họ không có khả năng tìm được công lý. Tuy nhiên, ba trong số các nạn nhân đã xuất hiện trước các cơ quan điều tra của tổng giáo phận ở Lima hồi năm 2011. Ba người khiếu nại này cảm thấy thoải mái hơn với tiến trình điều tra của Giáo Hội vì danh tính họ được bảo mật.

Báo chí quay qua tấn công Đức Hồng Y Juan Luis Cipriani Thorne không báo cáo lên Tòa Thánh. Tuy nhiên, tổng giáo phận Lima đưa ra được các bằng chứng cho thấy tổng giáo phận đã báo cáo rất nhanh chóng vụ việc này. Các mũi dùi, do đó, lại hướng về Tòa Thánh.

Vào ngày 30 tháng Giêng năm 2017, Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ của Vatican đã truyền cho Figari “không được tiếp xúc với bất kỳ ai thuộc Sodalitium Christianae Vitae, và không được liên lạc trực tiếp với họ.” Nhiều người cho rằng quyết định này lẽ ra phải được đưa ra sớm hơn.

Ông Figari hiện nay đang cư ngụ tại Rôma và các cơ quan tư pháp Peru đang có lệnh truy nã đương sự.

Đường lối giải quyết của Tòa Thánh

Trong tuyên bố đưa ra đầu tháng Giêng năm nay, Phòng Báo Chí Tòa Thánh cho biết Đức Giáo Hoàng đã theo dõi cẩn thận tất cả những thông tin nhận được về Hiệp Hội trong nhiều năm qua. Đức Thánh Cha “đã đặc biệt quan tâm đến mức độ nghiêm trọng của thông tin liên quan đến chính sách nội bộ, việc đào tạo và tình trạng quản lý kinh tế và tài chính”. Đó là cơ sở cho những chỉ thị nhất quán của ngài cho Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ chú tâm đặc biệt đến tình huống.

Quyết định đặt Hiệp Hội dưới sự điều hành trực tiếp của một ủy viên Tông Tòa cũng chú ý đến các biện pháp mới nhất của hệ thống tư pháp Peru chống lại người sáng lập tổ chức là Luis Fernando Figari; và chỉ được đưa ra sau khi đã có “một phân tích sâu sắc” tất cả các tài liệu liên quan đến Hiệp Hội này.

Tân ủy viên Tông Tòa là Đức Cha Noel Antonio Londoño, dòng Chúa Cứu Thế, Giám Mục giáo phận Jericó, Colombia.

Bản tuyên bố của Văn phòng Báo chí lưu ý rằng Đức Hồng Y Joseph Tobin, Tổng giám mục của Newark, với tư cách là đặc sứ “ad nutum” (hành động theo chỉ thị của Đức Giáo Hoàng), sẽ tiếp tục là điểm tham chiếu cho Bộ Đời Sống Thánh Hiến Và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ, đặc biệt là đối với các vấn đề kinh tế.
Source: Catholic Herald - Vatican denies protecting founder of Peruvian movement accused of abuse